పౌరాణిక (జానపద) కథలు - శిఖండి

[k3vv3]

శిఖండి
 

రచన: Dr. Ch. ప్రతాప్ 
మహాభారతంలో శిఖండి సాధారణ యోధుడు కాదు. అతడు అవమానం ఎలా ప్రతీకారంగా మారి యుద్ధ ఫలితాన్ని మార్చిందో చూపించిన జీవగాథ. ఈ కథ కాశీ రాజు కుమార్తె అంబ హృదయంలో పుట్టిన బాధతో ప్రారంభమవుతుంది. స్వయంవరంలో అంబ, శల్యుణ్ని వరంగా ఎంచుకుంది. కానీ ఆ సమయంలో భీష్ముడు తన సోదరుల వివాహం కోసం అంబ సహా ముగ్గురు రాజకుమార్తెలను బలవంతంగా హస్తినపట్నానికి తీసుకువెళ్ళాడు. 



శల్యుడు అంబను తిరస్కరించాడు. భీష్ముడు తన బ్రహ్మచర్య ప్రతిజ్ఞ కారణంగా ఆమెను వివాహం చేసుకోలేడు. 
ఈ అవమానం అంబ హృదయంలో లోతైన గాయాన్ని చేసింది. ఆ గాయం ప్రతీకార సంకల్పంగా మారింది. 
అంబ ఘోర తపస్సు చేసింది. శివుడు ప్రత్యక్షమై వరమిచ్చాడు: “తరువాతి జన్మలో భీష్ముడి పతనానికి నీవే కారణం అవుతావు. ” అని.



కాలాంతరంలో అంబ పాంచాల దేశాధిపతి ద్రుపద మహారాజు ఇంట శిఖండినిగా జన్మించింది. ఆమె పుట్టుకతో స్త్రీ అయినా, ద్రుపదుడు ఆమెను కొడుకులా పెంచాడు. 
తరువాత శిఖండిని తన జన్మ రహస్యం తెలుసుకొని, అడవికి వెళ్లి తపస్సు చేసింది. అక్కడ ఒక యక్షుడు వరమిచ్చి, ఆమెకు పురుషత్వాన్ని ప్రసాదించాడు. అలా శిఖండిని, శిఖండి అయ్యాడు. 
మహాభారతంలోని శాంతిపర్వంలో శిఖండి మహిమను ఇలా వర్ణిస్తారు:



శిఖండి నహుషో బభ్రుర్దివిస్పృక్ త్వం పునర్వసుః।
కుహః పౌత్రో నహుషస్య త్వం ఘృణిః సోమ దయా నిధిః॥



శిఖండి ధైర్యం, ఓర్పు, కరుణ, ధర్మపరత వంటి మహత్తర గుణాలు కలిగిన వాడు. 



శిఖండి జీవితం ఒకే లక్ష్యం చుట్టూ తిరిగింది — భీష్ముడి పతనం. భీష్ముడు ఒకప్పుడు ప్రకటించాడు:



“న స్త్రియం యోధయిష్యామి…”



స్త్రీతో, లేదా స్త్రీగా పుట్టి పురుషుడిగా మారినవారితో నేను యుద్ధం చేయను. ఈ మాటే శిఖండి యొక్క శక్తి, భీష్ముడి బలహీనత అయ్యింది. 



కురుక్షేత్ర సమరంలో భీష్ముడు అజేయుడిగా విజృంభించాడు. పాండవుల బలగం నశిస్తూ వచ్చింది. అప్పుడు శ్రీకృష్ణుడు అర్జునునితో అన్నాడు:
“శిఖండిని నీ రథం ముందర నిలిపి యుద్ధం చేయుము. భీష్ముడు అతనిపై బాణం ఎత్తడు. ”



అర్జునుడు అలా చేశాడు. భీష్ముడు ప్రతిజ్ఞను నిలబెట్టుకోవడానికి ఆయుధం కిందపెట్టాడు. 
అర్జునుడు బాణవర్షం కురిపించాడు. భీష్ముడు బాణశయ్య మీద పడిపోయాడు. దీన్ని మహాభారతం ఇలా చెప్పింది:
కాలః పచతి భూతాని కాలః సంహరతే ప్రజాః।
కాలః సుప్తేషు జాగర్తి కాలో హి దురతిక్రమః॥



కాలమే పుట్టిస్తుంది, కాలమే నశింపజేస్తుంది. విధిని ఎవరూ దాటలేరు. శిఖండి కథ మనకు నేర్పేది:
• జన్మం శరీరాన్ని నిర్ణయిస్తుంది,కానీ సంకల్పం జీవితం నిర్ణయిస్తుంది. 
• అవమానం నొప్పిగా పుడుతుంది,కానీ ధర్మసంకల్పంగా మారితే మహత్తుగా ఎదుగుతుంది. 
• సమాజం పెట్టే గోడలు, మనసు పెట్టిన లక్ష్యాన్ని ఆపలేవు. 



శిఖండి —
జన్మను సవాలు చేసిన వాడు. విధిని మార్చిన వాడు. ఒక అవమానానికి ప్రతిగా యుగయుద్ధ దిక్కును మార్చిన వాడు. 



***