13-05-2025, 01:33 PM
వెలుగు-నీడలు - ఇంద్రగంటి హనుమచ్చాస్త్రి
![[Image: image-2025-05-13-133047424.png]](https://i.ibb.co/x8XJDLY1/image-2025-05-13-133047424.png)
తెల్లవారింది. బద్దకంగా లేచాను.
రాత్రి చాలాసేపు నిద్రమేలుకుని వ్రాసిన విక్రమోర్వశీయ పద్యకావ్యపు దృశ్యాలు తియ్యని స్మృతుల్ని కదిలిస్తున్నాయి.
ఊర్వశీ దివ్య సౌందర్యం పద్యాల్లోకి కాంతిధారగా ప్రవహించి ఒచ్చినట్టనిపించింది.
పురూరవ చక్రవర్తి మధుర స్నేహసల్లాపాలతో నా కావ్యం పులకరిల్లినట్టు తోచింది.
సుధర్మలో, భరతముని ప్రయోగించే నూతన నాటికలోని నాయికాపాత్ర ధరించి, ఆ అప్సరః సుందరి, స్త్రీరమణీయతాసర్వస్వంగా రంగభూమికి అవతరించినప్పుడు వ్రాసిన ఈ పద్యం - రేషనుషాపు తీసే వేళయింది. చప్పున కాఫీ పుచ్చుకు వెడతారా? పాపం రాత్రి చాలాసేపు మేలుకున్నారు. ఏం చెయ్యను? తెచ్చుకునే రోజు తప్పదు"
ఇంద్రసభకు బదులుగా మా చాలీచాలని అద్దె వాటా, నాట్య ఉజ్జ్వలరూపిణీ ఊర్వశికి బదులుగా నిత్య సంసారయాత్రలో నలిగే పాతగళ్ళచీర బ్రాహ్మణీ కనబడేసరికి నా వురూరవ చక్రవర్తి హిందూ దేశంలో ఒక నాగరిక పట్టణంలోని ఆరోనెంబరు రేషను షాపు దగ్గరకు నడవలేక చట్టున తప్పుకున్నాడు.
ఎదురుగా కనబడే సిమెంటు కంపెనీ కాలెండరు మీద 45 సంవత్సరం 18 తారీఖు వాస్తవ జగత్తులో కనబడేసరికి నా ఒళ్ళు దహించుకుపోయింది.
బియ్యం లేవని తెలియగానే ఆకలి ఎక్కువగా ఉంది. అంత దివ్య సౌందర్యభూయిష్ట కళాసంపదను భావనాసంపత్తితో పుడమికి అవలీలగా అవతరింపచేయగల ఆంధ్ర కవీశ్వరునకు ఆకలి కలిగిందంటే ఎంత నీచం!
కాని వేస్తోంది! ఎవరితోనూ అనకండి, బాగుండదు.
మహేంద్రుడు గాని, అమరవేశ్యగాని ఈ కరువురోజుల్లో నా కెట్టి సహాయం చెయ్యలేరని రూఢిగా తెలిశాక మాసిపోయిన కేన్వాస్ సంచీ పుచ్చుకొని కళ్ళీడ్చుకుంటూ బజారుకు నడిచాను.
ఈనాటి కవి నిజస్వరూపం - ఎదుట నిలువుటద్దం లేకపోయినా - స్ఫుటంగా నా కళ్ళల్లో ఆనింది.
రోడ్డు ఎక్కేసరికి జమీందారుగారి కొత్త కారు రంయిమని నడిచేవారి కంట్లో దుమ్ము కొట్టి పరుగెత్తింది.
చట్టున టౌనుహాల్లో జరగబోయే గౌరవార్ధపు టీపార్టీలోని తేనేటి సువాసన నా మెదడుకు తగిలి వికారపెట్టింది.
పట్టణానికి ఒకవైపున చాలీచాలని కొలబత్తెపు బియ్యం కోసం తొక్కిడిపడే దౌర్భాగ్యుల కోలాహాలమైతే - ఇంకో వైపున బలిసిన లంచాలచేతులు కమ్మని వెచ్చని పదార్ధాలను సమృద్ధిగా సిల్కుసూట్ల బొజ్జల్లోకి నెమ్మదిగా జార్చడం గమ్మత్తుగా జ్ఞాపకం వచ్చి నవ్వాను.
రోడ్డుమీద జనప్రవాహం ఏవైపు నడుస్తున్నదో తెలియలేదు.
అప్పుడే రేషను షాపు తెరిచారు.
అధికారుల పిచ్చతవ్వలతో మట్టిరంగు బియ్యం రూపంలో న్యాయాన్ని పంచుతున్నారు.
పవిత్ర ఆర్యావర్తభూమిలో -
చప్పున షాపులోకి చొరబడడానికి వీలులేదు. నరశరీరాల గోడ అప్పటికే బలంగా ఏర్పడి ఉంది.
కొంతసేపు గడిచింది. ఉవ్వెత్తుగా మానవదేహభిత్తిక బీటవారి లోపల నుంచి ఒక కలకలం వినపడడం మొదలుపెట్టింది.
మేం ఆశ్చర్యపడి చూస్తున్నాం.
గుమస్తా కీచుగొంతుకతో అరుస్తున్నాడు. అయిదు నిమిషాల తర్వాత కీచుగొంతూ, ఇద్దరు నౌకర్లూ చేతుల్లో శక్తి అయిపోయేదాకా బాది ఒక పదార్ధాన్ని రోడ్డు మీదికి తెచ్చి విడిచిపెట్టారు.
అది నెమ్మదిగా కదలి అంటుకున్న రోడ్డు దుమ్ము దులుపుకుని, ఊడిపోయిన చిరుగుల తలగడ్డను సవరించుకొని వెనక వాలికలై ముందు మాసికలతో నిండిన చొక్కాతో పాలిపోయిన ముఖంమీద మొహమాటంగా పెరిగిన పేడిగెడ్డంతో మాటలు మోసే కూలీగాలేచి నించుంది .
వాడు ఏమీ జరగనట్టు, తగిలిన చోట చేతితోనైనా తడుముకోకుండా ముందుకు నడిచి పక్క తూముమీద కూచున్నాడు.
బియ్యం కొన్నాను. ఇటూ అటూ చూశాను. స్వయంగా పట్టుకుపోవచ్చు. కాని...
"బాబూ, కూలీ కావాలా?" - పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చాడు.
"ఎంత?"
"... బేడ"
"పావలా ఇస్తాను. పట్టుకో"
చాలా సహజంగా అన్నాను. కాని - తిన్న దెబ్బల కన్న ఆ మాట నలిపింది గాబోలు. సిగ్గుపడి తల ఒంచుకొని మాట పుచ్చుకున్నాను.
వెనకనించి అందుకున్నారు - "మంచివాడు దొరికాడు"
"సగం బియ్యం తోవలో తినేస్తాడు" "పచ్చి దొంగ వెధవ"
"ఊరికే తన్నారా గుమస్తాగారు?" ఇంకా కూలి ఎందుకు?"
"ఏం? బేడ అడిగితే పావలా ఇచ్చే మహానుభావులు దొరికాక..."
"సామ్యవాదులండీ!"
దూరమై ఇక వినపడలేదు.
"నీ పేరెవరమ్మా"
నడుస్తూ తోచక వేసిన ప్రశ్న.
"సన్నాసండి"
"పద,"
చేతిలో పడ్డ పావలాకాసు చూసి సన్నాసి మొహం మరింత పాలిపోయింది. స్వార్దావరణం చీల్చి నిజమైన మనస్సు తెరచి చూపితే మనుషులు ఎంత దగ్గరకు వస్తారు! కాని నమ్మం అదే ఈనాటి నాగరికతలో ఉన్న విశేషం!
కొంతసేపటికి సన్నాసి ముఖం సంతోషంతో నల్లబడి - పురూరవ సార్వభౌముడు కాళీచేసిన చోట వెళ్ళి కూర్చుంది.
***
![[Image: image-2025-05-13-133047424.png]](https://i.ibb.co/x8XJDLY1/image-2025-05-13-133047424.png)
తెల్లవారింది. బద్దకంగా లేచాను.
రాత్రి చాలాసేపు నిద్రమేలుకుని వ్రాసిన విక్రమోర్వశీయ పద్యకావ్యపు దృశ్యాలు తియ్యని స్మృతుల్ని కదిలిస్తున్నాయి.
ఊర్వశీ దివ్య సౌందర్యం పద్యాల్లోకి కాంతిధారగా ప్రవహించి ఒచ్చినట్టనిపించింది.
పురూరవ చక్రవర్తి మధుర స్నేహసల్లాపాలతో నా కావ్యం పులకరిల్లినట్టు తోచింది.
సుధర్మలో, భరతముని ప్రయోగించే నూతన నాటికలోని నాయికాపాత్ర ధరించి, ఆ అప్సరః సుందరి, స్త్రీరమణీయతాసర్వస్వంగా రంగభూమికి అవతరించినప్పుడు వ్రాసిన ఈ పద్యం - రేషనుషాపు తీసే వేళయింది. చప్పున కాఫీ పుచ్చుకు వెడతారా? పాపం రాత్రి చాలాసేపు మేలుకున్నారు. ఏం చెయ్యను? తెచ్చుకునే రోజు తప్పదు"
ఇంద్రసభకు బదులుగా మా చాలీచాలని అద్దె వాటా, నాట్య ఉజ్జ్వలరూపిణీ ఊర్వశికి బదులుగా నిత్య సంసారయాత్రలో నలిగే పాతగళ్ళచీర బ్రాహ్మణీ కనబడేసరికి నా వురూరవ చక్రవర్తి హిందూ దేశంలో ఒక నాగరిక పట్టణంలోని ఆరోనెంబరు రేషను షాపు దగ్గరకు నడవలేక చట్టున తప్పుకున్నాడు.
ఎదురుగా కనబడే సిమెంటు కంపెనీ కాలెండరు మీద 45 సంవత్సరం 18 తారీఖు వాస్తవ జగత్తులో కనబడేసరికి నా ఒళ్ళు దహించుకుపోయింది.
బియ్యం లేవని తెలియగానే ఆకలి ఎక్కువగా ఉంది. అంత దివ్య సౌందర్యభూయిష్ట కళాసంపదను భావనాసంపత్తితో పుడమికి అవలీలగా అవతరింపచేయగల ఆంధ్ర కవీశ్వరునకు ఆకలి కలిగిందంటే ఎంత నీచం!
కాని వేస్తోంది! ఎవరితోనూ అనకండి, బాగుండదు.
మహేంద్రుడు గాని, అమరవేశ్యగాని ఈ కరువురోజుల్లో నా కెట్టి సహాయం చెయ్యలేరని రూఢిగా తెలిశాక మాసిపోయిన కేన్వాస్ సంచీ పుచ్చుకొని కళ్ళీడ్చుకుంటూ బజారుకు నడిచాను.
ఈనాటి కవి నిజస్వరూపం - ఎదుట నిలువుటద్దం లేకపోయినా - స్ఫుటంగా నా కళ్ళల్లో ఆనింది.
రోడ్డు ఎక్కేసరికి జమీందారుగారి కొత్త కారు రంయిమని నడిచేవారి కంట్లో దుమ్ము కొట్టి పరుగెత్తింది.
చట్టున టౌనుహాల్లో జరగబోయే గౌరవార్ధపు టీపార్టీలోని తేనేటి సువాసన నా మెదడుకు తగిలి వికారపెట్టింది.
పట్టణానికి ఒకవైపున చాలీచాలని కొలబత్తెపు బియ్యం కోసం తొక్కిడిపడే దౌర్భాగ్యుల కోలాహాలమైతే - ఇంకో వైపున బలిసిన లంచాలచేతులు కమ్మని వెచ్చని పదార్ధాలను సమృద్ధిగా సిల్కుసూట్ల బొజ్జల్లోకి నెమ్మదిగా జార్చడం గమ్మత్తుగా జ్ఞాపకం వచ్చి నవ్వాను.
రోడ్డుమీద జనప్రవాహం ఏవైపు నడుస్తున్నదో తెలియలేదు.
అప్పుడే రేషను షాపు తెరిచారు.
అధికారుల పిచ్చతవ్వలతో మట్టిరంగు బియ్యం రూపంలో న్యాయాన్ని పంచుతున్నారు.
పవిత్ర ఆర్యావర్తభూమిలో -
చప్పున షాపులోకి చొరబడడానికి వీలులేదు. నరశరీరాల గోడ అప్పటికే బలంగా ఏర్పడి ఉంది.
కొంతసేపు గడిచింది. ఉవ్వెత్తుగా మానవదేహభిత్తిక బీటవారి లోపల నుంచి ఒక కలకలం వినపడడం మొదలుపెట్టింది.
మేం ఆశ్చర్యపడి చూస్తున్నాం.
గుమస్తా కీచుగొంతుకతో అరుస్తున్నాడు. అయిదు నిమిషాల తర్వాత కీచుగొంతూ, ఇద్దరు నౌకర్లూ చేతుల్లో శక్తి అయిపోయేదాకా బాది ఒక పదార్ధాన్ని రోడ్డు మీదికి తెచ్చి విడిచిపెట్టారు.
అది నెమ్మదిగా కదలి అంటుకున్న రోడ్డు దుమ్ము దులుపుకుని, ఊడిపోయిన చిరుగుల తలగడ్డను సవరించుకొని వెనక వాలికలై ముందు మాసికలతో నిండిన చొక్కాతో పాలిపోయిన ముఖంమీద మొహమాటంగా పెరిగిన పేడిగెడ్డంతో మాటలు మోసే కూలీగాలేచి నించుంది .
వాడు ఏమీ జరగనట్టు, తగిలిన చోట చేతితోనైనా తడుముకోకుండా ముందుకు నడిచి పక్క తూముమీద కూచున్నాడు.
బియ్యం కొన్నాను. ఇటూ అటూ చూశాను. స్వయంగా పట్టుకుపోవచ్చు. కాని...
"బాబూ, కూలీ కావాలా?" - పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చాడు.
"ఎంత?"
"... బేడ"
"పావలా ఇస్తాను. పట్టుకో"
చాలా సహజంగా అన్నాను. కాని - తిన్న దెబ్బల కన్న ఆ మాట నలిపింది గాబోలు. సిగ్గుపడి తల ఒంచుకొని మాట పుచ్చుకున్నాను.
వెనకనించి అందుకున్నారు - "మంచివాడు దొరికాడు"
"సగం బియ్యం తోవలో తినేస్తాడు" "పచ్చి దొంగ వెధవ"
"ఊరికే తన్నారా గుమస్తాగారు?" ఇంకా కూలి ఎందుకు?"
"ఏం? బేడ అడిగితే పావలా ఇచ్చే మహానుభావులు దొరికాక..."
"సామ్యవాదులండీ!"
దూరమై ఇక వినపడలేదు.
"నీ పేరెవరమ్మా"
నడుస్తూ తోచక వేసిన ప్రశ్న.
"సన్నాసండి"
"పద,"
చేతిలో పడ్డ పావలాకాసు చూసి సన్నాసి మొహం మరింత పాలిపోయింది. స్వార్దావరణం చీల్చి నిజమైన మనస్సు తెరచి చూపితే మనుషులు ఎంత దగ్గరకు వస్తారు! కాని నమ్మం అదే ఈనాటి నాగరికతలో ఉన్న విశేషం!
కొంతసేపటికి సన్నాసి ముఖం సంతోషంతో నల్లబడి - పురూరవ సార్వభౌముడు కాళీచేసిన చోట వెళ్ళి కూర్చుంది.
***
ఇతర ధారావాహికాలు
నల్లమల నిధి రహస్యం
(https://xossipy.com/thread-66514.html)
___________________________________________
ఎందరో మహానుభావులు, అందరికీ వందనములు
మా తెలుగు తల్లికి మల్లె పూదండ
నల్లమల నిధి రహస్యం
(https://xossipy.com/thread-66514.html)
___________________________________________
ఎందరో మహానుభావులు, అందరికీ వందనములు

మా తెలుగు తల్లికి మల్లె పూదండ
