వంశీ మెచ్చిన కథలు, వ్యాఖ్యానంతో - అసతోమా సద్గమయ

[k3vv3]

రాజన్నకి గంగి రెద్దు లాట అంటే ప్రాణం కన్నా ఎక్కువే. గంగిరెద్దులనూ రాజన్ననీ విడదీసి చూడడం వీలయ్యేది కాదు.

"నా తాత తల్లితండ్రుల కాలం నుండి ఈ గంగిరెద్దులు ఆ ఎములాడ రాజన్న రూపాలే! మా పాలిట కుల దేవతలే! ప్రాణం ఉన్నా పోయినా వీటి నీడలోనే" అనేవాడు గర్వంగా మీసాలు దువ్వుకొంటూ.

ఆ మాటలు నాంపల్లికి ఎంతో కమ్మగా తోచేవి!

అయ్య పొందే మన్ననా, మర్యాద, ఆటలో నేర్పరితనం అన్నీ తనూ పొందాలని కలగనేవాడు. రాజయ్యకి కూడా నలుగురు కొడుకులున్నా నాంపల్లి అంటేనే ప్రాణం!

"నా తర్వాత నా ఆటా, పాటా కలకాలం నిలబెట్టేది నా నాంపల్లి గాడొక్కడే" అనేవాడు తోటి వారితో.

"ఓరే రాజన్నా! దీప మున్నప్పుడే ఇల్లు సక్కబెట్టుకోవాల్రా! ఓ లంకంత ఇల్లు గట్టి పదెకరాల పొలం గొని పారెయ్యరాదురా!

ముసలితనాన పనికొస్తది. ఏ కాలం ఎట్లుంటదో." తోటి వాళ్లు బుద్దులు చెప్పావారు.

"నా కెందుకే ఇల్లు శిన్నాయనా! ఈ గడ్డంతా నాదేనాయే! ఎవలింట్లో బిచ్చమెత్తుకున్నా రోజు గడిచిపాయే! అడిగినోళ్ల ఇంట్ల అడగకుండ తిరిగినా పదేళ్లు బతుకత గేరంటిగా" అనేవాడు విజయగర్వంతో.

నిజమే! ఆ రోజుల్లో బిచ్చమెత్తడం నామోషిగానూ, బిచ్చం వెయ్యడం గొప్పతనంగానూ ఎవరూ అనుకునేవారు కాదు!

ఎవరి కుల వృత్తి వారిది!

ఇప్పుడు కష్టం మీద పడుకున్నా ఎవరూ రూపాయి ఇవ్వడం లేదు.

"ఆ దినాలు యాడ బోయినయో!" నాంపల్లి ఆవేదనగా అనుకున్నాడు.

"ఎటుబోతున్నవురా నాంపల్లీ!" ఊరి సర్పంచ్ ఎదురయి అడిగాడు.

"అయ్యా బాంచను! మీ ఇంటికే బోతున్న" ఆలోచనల్లోంచి చప్పున తేరుకుని బదులిచ్చాడు నాంపల్లి.

"ఎందుకురా?" ఆప్యాయంగానే అడిగాడు.

నాంపల్లి కొద్దిసేపు తటపటాయించాడు.

"అయ్యా! ఎడ్లకు గడ్డిలేక సచ్చిపోతున్నాయ్! వాటి కింత గడ్డి, మా కింత గాసం ఇస్తారేమోనని అడుగుదామని వొత్తున్న" పొట్లం కట్టినట్లు ఒదిగిపోయి వినయంగా చెప్పాడు.

సర్పంచ్ నిట్టూర్చాడు.

"గడ్డేడ పాడయిందిరా ఈ కరువు కాలంల! పోయి అమ్మనైతే అడుగు. మల్లెసాలల బుడ్డెడన్ని ముక్కలుండె! నే బెట్టమన్ననని తెచ్చుకో."

"నీ దయ దొరా." గబగబా అడుగుల వేగం పెంచాడు.

బస్ కోసం కాబోలు సర్పంచ్ కూడా వేగంగా నడుస్తూ వెళ్లిపోయాడు.

***

"అమ్మా గింత గడ్డి ఇయ్యిండ్రి! గట్లే బుడ్డెడన్ని ముక్కలు పెట్టుమన్నాడు దొర." సర్పంచ్ భార్య విమలమ్మని ఉద్దేశించి అడిగాడు.

ఆమె ఒక్కసారిగా తిరస్కారంగా చూసింది!

"గడ్డి లేదు గిడ్డూలేదూ! ఆయన కోటి తెల్విలదు! ఆడ దొరోలే ఆర్డర్ చేత్తడు! ఇక్కడ ఇయ్యనోల్లని నిష్ఠూరం చేత్తడు." కోపంగా అంది. నాంపల్లి లో మొలకెత్తిన చిన్ని ఆశ మొదలంటా కత్తిరించబడింది!

"అట్లయితే పోయొస్తనమ్మా." కళ్లలో తిరిగేనీళ్లని అదిమిపట్టి అన్నాడు.

ఆమె నిర్ధాక్షిణ్యంగా తలూపింది!

"ఒరేయ్ నాంపల్లీ! ఆ దిక్కుమాలిన గంగిరెద్దులు వదిలి, నీవు, నీ భార్య మా ఇంట్లో కూలికి జేరిపొండ్రా! తిండీ, బట్టా పెట్టి యాడాదికి రెండు వేలిస్తాం" గేటు దాటుతున్న నాంపల్లితో అంది విమలమ్మ.

అతడు వెనుదిరిగాడు.

"మరి నా ఎడ్లగతి ఎందమ్మా?" అడగకూడదనుకుంటూనే అడిగాడు.

"వాటిని మా కమ్మెయ్! అన్నిటికి కలిపి అయిదే వేలిస్తమ్."

నాంపల్లి గుండె తరుక్కుపోయింది!

కన్నబిడ్డలా పెంచుకుంటున్న ఎద్దులను అమ్మేయడమా? అది పొలం పనికి.

అదిగాక వాటిల్లో ఓ దానికి అయ్య పేరే పెట్టుకున్నడాయె!

"తొందరేం లేదురా! బాగా ఆలోచించే చెప్పు." ఉపదేశం ఇస్తున్నట్టు తాపీగా అంది.

"మంచిదమ్మా!" తలొంచుకుని చెప్పాడు, కళ్లలోంచి దూకే నీళ్లు ఆమె చూడకూడదని.

తర్వాత మరో నాలుగిళ్లు తిరిగాడు. కొంచెం అటు ఇటూ అందరూ అదే బాపతు మాటలాడారు. నాంపల్లి మనసులాగే సూరీడు అస్తమిస్తుంటే తిరిగి తిరిగి ఇల్లు చేరుకున్నాడు. అదే చింత చెట్టు కిందకి.

***