వంశీ మెచ్చిన కథలు, వ్యాఖ్యానంతో - ప్రాప్తం

[k3vv3]

'రాత్రి వచ్చిందెవరే' అడిగానమ్మను.

'ఎవరొచ్చారు? ఎవరూ లేదే' అన్నదమ్మ చల్ల చిలికే కవ్వం కోసం వెతుకులాట ప్రారంభించింది.

'పొట్టిగా ఉన్నారు చూడు! నన్నాయన ముద్దు పెట్టుకున్నారు చూడు! నేనాయన వల్లో పడుకున్నాను చూడు, ఆయనొచ్చారు కదే' అంటే...

'కలగని ఉంటావు' అన్నదమ్మ.

'బలే కల' అన్నాన్నేను.

నాన్నంటే కలని అమ్మకి తెలియదు గాక తెలియదు!

ఆ రోజు నన్ను బడికి పంపలేదు. వెళ్తానంటే వద్దంది. వెన్నంటి నన్ను తిప్పుకుంది.

చాలా రోజుల తర్వాత ఓ వర్షారాత్రి వేళ మెలకువ వచ్చి చూద్దునో! గుమ్మడి గింజలా పచ్చగా, గావంచాను చుట్టుకుని ఉన్న ఆయనే నన్ను ముద్దాడుతూ మళ్ళీ కనిపించారు. తన గరుకు గడ్డం బుగ్గలకు, నా బుగ్గలనదుముకుంటూ కన్పించారు. హరికెన్ లాంతరు వెలుగు ఆయన ముక్కు మీద ప్రతిఫలిస్తోంది. తేరిపార చూశాను. అమ్మ దీపం వొత్తిని తగ్గించేసిందెందుకో! వెలుగుల్ని కుదించి కళ్లల్లో దాచేసుకుంది.

'బుజ్జిగాడు! బాగున్నాడా' అడిగారాయన.

'వాడికేం? బాగున్నాడు! నిద్రపోమ్మా! నిద్రపో' అందమ్మ నన్ను నిద్ర బుచ్చనారంభించింది. కన్ను తెరచి చూస్తున్నానంతా. ఆయన చుట్ట ముట్టించారు, ఆయన పెదాల వాసన ఒక్కలా ఉన్నాయనిపించింది. ఊపిరి గట్టిగా పీల్చి ఆ వాసనని గుండెల్లో పట్టి ఉంచుకొని నిద్రలోనికి జారిపోయాను.

వేకువున వర్షం వెలిసింది. నాకు మెలకువ వచ్చింది. ఆయన లేరు. పాలు పితికేందుకు చెంబునుంచికుని పెరట్లోని ఆవు దగ్గరకు వెళ్ళనున్నదమ్మ.

'అమ్మా! రాత్రి బలే కలొచ్చిందే' అన్నాను.

'ఏం కలరా' అనడిగింది.

'పొట్టిగా ఉన్నారు చూడూ, నన్నాయన ముద్దు పెట్టుకున్నారు చూడు...' అని చెప్పుకొచ్చాను.

'కలా పాడా! పిచ్చి పాటా నువ్వూను' అన్నదమ్మ.

నాన్నంటే పాటని అమ్మ ఊహకందలేదు!

శీతాకాలం.

దీపావళి పండగతో చలి దివ్వెల దగ్గర కొచ్చింది. ఆ రోజుల్లో ట్రంకు పెట్టెలో దాచి ఉంచిన రగ్గును తీసి వెచ్చగా ఉంటుందని చెప్పి, కప్పుకుని నిద్రించమని దానిని అమ్మ నాకందించింది. వెల్లకిలా పడుకుని ఆ రగ్గును మీదికి లాక్కున్నాను. తల నిండుగా ముసుగేసుకున్నాను. అప్పుడు రాత్రివేళలొచ్చే గుమ్మడి గింజలా పచ్చగా, గవాంచాను చుట్టుకొని ఉన్న ఆయనే నా దేహాన్నంతా స్పృశిస్తున్నట్టనిపించింది. రగ్గు నీడ ఆయన గూడనిపించింది. ఆ గూడంతా ఆయన పరిమళంతో నిండి ఉన్నట్టనిపించింది. ఉచ్ఛ్వాస నిశ్వాసలను హెచ్చు చేసి సరదా పడ్డానానాడు. అమ్మను పిలిచి 'పొట్టిగా ఉన్నారు చూడూ నన్నాయన ముద్దు పెట్టుకున్నారు చూడు... ఈ రగ్గంతా ఆయన వాసనేస్తోంది' అని చెప్పాను. అమ్మ పక్కన అక్క కూడా నిలిచి ఉన్నదప్పుడు.

'ఆయన ఎవరనుకున్నావు' అన్నదక్క.

'ఎవరే' అడిగాను. ఆత్రంగా లేచి కూర్చున్నాను. చెప్పేందుకు అక్క నోరు తెరిచిందోలేదో... అమ్మ, అక్క ప్రయత్నాన్ని నివారించింది.

'ఎవరయితే నీకెందుకురా! పడుకో! పడుకో' అంది. 'వెధవకి అన్నీ కావాలి' అంది. 'అన్నీ అక్కర్లేదే! నాన్నొక్కరే కావాలి' అందామనుకున్నాను. అమ్మ కోపగించుకుంటుందని మిన్నకున్నాను.

మర్నాడు -

వరండాలో కూర్చుని, ఎండని కాగుతూ అక్క స్వట్టర్ అల్లుతోంది. సూదుల్ని చిత్రాతి చిత్రంగా తిప్పుతోంది. అటలా ఉందది!

'నాకా' అడిగానక్కని.

'కాదు. నాన్నకి' అన్నది.

'నాన్నెక్కడున్నారే చెప్పవూ' ప్రాధేయపడ్డాను.

దూరంగా కొండల్ని చూపించింది. కొండల్లోంచి ఎగసి వస్తోన్న సూర్యుణ్ణి చూపించింది. చూపించి 'అక్కడ ఉన్నారు' అని నవ్వింది నన్నాట పట్టిస్తూందనుకున్నాను. ఉక్రోషంగా దాని వీపున దబా దబా బాది చేతికందక వీదిలోనికి పరుగెత్తి పోయాను.

తర్వాత్తర్వాత అక్క అల్లుతోన్న స్వెటర్ పూర్తి కావస్తూంటే, అది నాన్న కోసమని తెలిసి తెలిసీ దాన్ని చేతుల్ని నా మెడ చుట్టూ వేసుకునే వాణ్ణి. వదులు వదులుగా స్వెట్టర్ చేతులు నా మెడనంటి ఉంటుంటే నన్నెవరో అక్కున చేర్చుకున్నట్టనిపించేది.

నాన్న ఇలా ఉంటారని, అనుకునేందుకు నాన్న ఫోటో కూడా ఇంట్లో లేదు. ఆయనేనాడూ ఫోటో తీసుకోలేదట! తాతయ్య తైలవర్ణ చిత్రం ఉంది. దానిని చూపించి 'అచ్చం ఇలానే ఉంటారు' అన్నదక్క ఓసారి. నాటి నుంచి నాన్నని చూడాలనిపించి నప్పుడల్లా తాతయ్య తైల వర్ణ చిత్రం చూసి మురిసిపోయేవాడిని.

అక్క నాన్న కోసం అల్లుతోన్న స్వెట్టర్ పూర్తయింది. ఆనాడు అక్క సంతోషం అంతా ఇంతా కాదు స్వెట్టర్ని భుజాల దగ్గర పట్టి నిలిపి, దానిని నిండుగా చూసుకుంది. అమ్మను కేకేసి చూపించింది.

'తీసుకెళ్లి నాన్నకెప్పుడిస్తావు' అడిగాను అక్కని.

'నాన్నే వచ్చి తీసుకుంటారు' అన్నదక్క.

'ఎప్పుడొస్తారే' ఉత్సాహంగా అడిగాను.

'ఎప్పుడో ఒకప్పుడొస్తారు! రాకపోతే రారు! దేవుడా ఏం' అన్నదమ్మ.

నాన్నంటే దేవుడని అమ్మ గుర్తించలేకపోతోంది!

ఓ చలి రాత్రి ఎవరో వచ్చిన అలికిడి. సోకీ సోకని వాసన. నా దగ్గరకి నడిచి వస్తూన్న సుగంధాన్ని అమ్మ అడ్డగించింది.

'పలకరిస్తే చాలు! పసిగడుతున్నాడు వెధవ' అన్నది. స్పష్టా స్పష్టంగా వినవచ్చాయా మాటలు. తర్వాత మరేమీ వినరాలేదు. నిద్రలో నిండుగా కూరుకుపోయాను.

ఆరోజు బాగా జ్ఞాపకం ఉంది. చీకటి చిక్కబడుతోంది. అమ్మ హరికేన్ లాంతరు చిమ్మీన ముగ్గుతో శుభ్రం చేస్తోంది ముగ్గురు వ్యక్తులు, మా ముంగిటకు వచ్చారు. రక్తసిక్తమయిన గావంచానూ, లాల్చీని, స్వెట్టర్ను అందజేసి చెప్పరాని మాటచెప్పినట్టున్నారు. 'గొల్లు' మందమ్మ. గుండెల్ని బాదుకుంది. నెత్తి మొత్తుకుంది. అక్కను వాటేసుకుని ఏకధారగా ఏడ్చింది. ఆ దృశ్యాన్ని చూసి భయపడి నేనూ ఏడ్చాను. అక్క నన్ను దగ్గరికి తీసుకుంది. ఓదార్చచూసింది.

వచ్చిన ముగ్గురూ వెళ్లిపోయారు. ఊరిలోని వాళ్ళు ఒక్కక్కరుగా రాసాగారు. అమ్మను అనునయించజూశారు.

'ఊహించిందే! బాధపడి ప్రయోజనం లేదు' అన్నారు. ఏం జరిగిందేం జరిగిందంటే -

మీ నాన్న చనిపోయాడన్నారు. తుపాకీ తూటాకి కూలిపోయాడన్నారు. స్వెట్టర్ మడత విప్పి చూసి -

'జల్లెడలా ఉంది! ఎన్ని గుళ్ళు పోయాయో' అని దుఃఖించారు. అక్క అల్లిన స్వెట్టర్ అది! ఎరుపు రంగుది! మరింత ఎర్రెర్రగా కానవచ్చింది.

'నాన్నెవరే! ఎప్పుడొచ్చారే' అడిగానక్కని.

'పొట్టిగా ఉన్నారు చూడూ, నిన్నాయన ముద్దు పెట్టుకున్నారు చూడు ఆయనే! ఆయనే మన నాన్న! మొన్నొచ్చారు' అన్నదక్క. అని నన్ను గట్టిగా పట్టుకుని మరింత గట్టిగా ఏడ్చింది.

అక్క పట్టు నుంచి తొలిగి, నాన్న స్వెట్టర్ని చేతుల్లోకి తీసుకున్నాను. ముఖాన్ని అందులో ఉంచి ఇట్నుంచటూ అట్నుంచిటూ రుద్దాను. గరకు గడ్డం బుగ్గలకు, నా బుగ్గల నదిమిన స్పర్శ కలిగింది. నాకిష్టమయిన వాసన వేసింది. నాన్న వాసన, నాన్న స్పర్శ నన్నంటి ఉన్నాయనిపించింది. ఏడవాలనిపించలేదు. ఏడేడులోకాల్లోనున్న నాన్నని వెతికి పట్టుకోవాలనిపించింది. ఆ మాటంటే -

'పారేసుకున్న వస్తువా ఏం! వెతికితే దొరకడానికి' అని అమ్మ అనవచ్చు. శోకించవచ్చు. అయితే అమ్మకి ఈ నాటికీ తెలియదు. నాన్నంటే నిత్యావసర వస్తువని!

----

[k3vv3]

[sri7869]

Nice story

[k3vv3]

డాక్టర్ సుబ్రమణ్యం దవాఖానా - రాజేందర్ (జింబో)


మావూరి ముందు కుక్కపిల్లలా వాగుంటుంది. అది దాటగానే వూరొస్తుంది. కాస్త ముందుకు వెళ్తే ఎడమవైపు వేణుగోపాలస్వామి గుడివస్తుంది. దాని ప్రక్కనే బొడ్ల గుట్టయ్య బంగారు దుకాణం, దాన్ని ఆనుకొని ఓ చిన్న సందు. సందులోకి కాస్త దూరం వెళ్లగానే ఎడమవైపు ఆంజనేయస్వామి గుడి, ఇంకా కాస్త ముందుకు వెళ్తే సుబ్రమణ్యం దవాఖానా కన్పించేది. ఆ దవాఖానా చిరునామా తెలియని వ్యక్తులు, సుబ్రమణ్యం వైద్యం గురించి తెలియని వ్యక్తులు మా వూర్లోనే కాదు, ఆ చుట్టుప్రక్కల వూర్లల్లో కూడా ఎవరూ లేరు.

నా చిన్నప్పుడు మావూర్లో వున్నది ఒకే ఒక్క దవాఖానా. మా వూర్లోనే కాదు, మావూరి చుట్టుప్రక్కల వున్న రెండువందల గ్రామాలకి అదే దవాఖానా డాక్టర్ పేరు సుబ్రమణ్యం. అరవై సంవత్సరాల చరిత్ర వున్న దవాఖానా అది. పేరుకి శ్రీ రాజేశ్వర దవాఖానా. కాని సుబ్రమణ్యం దవాఖానా గానే ప్రసిద్ధి.

ఆ దవాఖానా మొదట అక్కడలేదు. మా రాజేశ్వరుని గుడిని ఆనుకుని వుండేది. అంతకు ముందు గుడి ముందు వుండేది. ఇదంతా ఎనభై సంవత్సరాల క్రిందిమాట. సుబ్రమణ్యం వైద్యం ఎక్కడ నేర్చుకున్నాడో తెలియదు. అతను పుట్టింది వేములవాడలో కాదు, మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో. కానీ అతని పూర్వీకులు వేములవాడ వాళ్ళే. అందుకే వాళ్ళ ఇంటిపేరులో వేములవాడ కూడా వుంటుంది. మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని రాజుల ముందు తలపాగా వేసి నడపడం ఇష్టం లేక ధిక్కార స్వరంతో వేములవాడకి వచ్చాడు. వేములవాడ ప్రక్కన వున్న సిరిసిల్లలో వాళ్ళ పెదనాయన కొడుకు రామచంద్రం. ఆ కాలంలో అతనొక ప్రసిద్ధి చెందిన న్యాయవాది. ఒంటరిగా వచ్చిన సుబ్రమణ్యం గుడిముందు దవాఖానా పెట్టి వైద్యం ప్రారంభించాడు. చెట్లు, మూలికలతో అతను చేసే కషాయం చాలా రోగాలకి పనిచేసేది. రోగ నిరోధక శక్తి నిచ్చేది.

ఇంట్లో వాళ్ళని ఎదిరించి వచ్చాడని రామచంద్రం అతనికి ఎలాంటి సహాయాన్ని మొదట అందించలేదు. అన్న నుంచి ఎలాంటి సహాయం అందలేదని సుబ్రమణ్యం నిరాశ చెందలేదు. తన వైద్యాన్ని కొనసాగించాడు. ఒకసారి వేములవాడ జాగిర్దారు రాజేశ్వరుని దర్శనానికి వేములవాడకి వచ్చాడు. అతను తీవ్ర అస్వస్థతకి లోనైనాడు. సుబ్రమణ్యం హస్తవాసి తెలిసిన మా వేములవాడ బ్రాహ్మలు జాగిర్దార్ కి సుబ్రమణ్యం గురించి చెప్పారు. అతన్ని పిలిపించమని జాగిర్దార్ చెప్పాడు. సుబ్రమణ్యం అతనికి వైద్యం చేశాడు. రెండు మందు పొట్లాలు ఇచ్చాడు. జాగిర్దార్ అస్వస్థత మాయమైపోయింది. అతని జ్వరం ఎగిరిపోయింది. అంతే? సుబ్రమణ్యాన్ని వేములవాడ దేవస్థానానికి వైద్యునిగా నియమిస్తూ ఫర్మానా జారీ చేశాడు. అట్ల సుబ్రమణ్యం దేవస్థానం తొలివైద్యునిగా చేరినాడు. అతని దవాఖానా గుడి ఆనుకుని వున్న మహిషాసుర మర్దని ఆలయం ప్రక్కకి మారిపోయింది.

సుబ్రమణ్యం కాషాయం ప్రభావమో, గోళీల ప్రభావమో, అతని చేతి గుణమో తెలియదు కానీ ఎంత పెద్ద రోగాలైనా తగ్గిపోయేవి. పేరుకి దేవస్థానం డాక్టర్ గానీ, చుట్టుప్రక్కల ఎవరికీ వైద్య సహాయం అవసరం ఏర్పడినా కచ్చురం తయారయ్యేది. ఆ కచ్చురంలో సుబ్రమణ్యం బయల్దేరేవాడు. వేములవాడలో ఏ ఇంట్లో ఎవరికి జ్వరం వచ్చినా సుబ్రమణ్యం కషాయం, గోలీ తీసుకోవాల్సిందే. ఎవరింట్లో ఏ శుభకార్యం జరిగినా డాక్టరు గారింటికి ఆ భోజనం రావాల్సిందే.

సుబ్రమణ్యం పేరు ప్రఖ్యాతులు గమనించిన వాళ్ళ అన్న న్యాయవాది రామచంద్ర, సుబ్రమణ్యాన్నిసిరిసిల్లకి పిలిచాడు. కొంతకాలానికి సత్తెమ్మ అనే అమ్మాయిని చూసి పెళ్లి చేశాడు. ఎవరికి ఏ వైద్యం చేసినా వాళ్ళు ఏమి ఇచ్చారన్నది ఎప్పుడూ సుబ్రమణ్యం పట్టించుకోలేదు. వాళ్ళకు తోచినవి వాళ్ళు ఇచ్చేవాళ్ళు. కొంతమంది బియ్యం పంపించేవాళ్ళు. కొంతమంది తేనెని ఇచ్చేవాళ్ళు రాజాగౌడ్ లాంటివాళ్ళు మంజలని పంపించేవాళ్ళు. అతను ఎన్నడూ ఎవరినీ ఏమీ అడగలేదు. ఆయన ఇంట్లో వివాహం వుందంటే అన్ని సమకూరేవి. ఎవరికీ ఏమి చెప్పాల్సిన పనిలేదు. ఎవరికి తోచిన పని వాళ్లు చేసేవాళ్ళు. ఎవరి దగ్గర వున్నవి వాళ్ళు తెచ్చి ఇచ్చే వాళ్ళు. ప్లేగు వ్యాధి మా వేములవాడలో ప్రబలినప్పుడు ధైర్యంగా సుబ్రమణ్యం వైద్యం చేశాడు.

కషాయం బట్టీలు రోజూ మరిగేవి. ఇంట్లో పెద్దవాళ్ళందరూ గోలీలు చేసేవాళ్ళు. ఇంటి వెనక ఏవో చెట్లని, మొక్కలని పెంచేవాడు. ఆయుర్వేదంతో పాటు, అల్లోపతిని కూడా అతను ఉపయోగించేవాడు. మొట్టమొదటి సారిగా మా వూర్లో సూది మందును ఇచ్చిన డాక్టర్ సుబ్రమణ్యమే. దేవస్థానం పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత గుడి దగ్గర్లోనే శ్రీ రాజేశ్వర దవాఖానాను పెట్టాడు. ఒక చేతిలో మందుల సంచి మరో చేతిలో అసరాకి కట్టె, ఖద్దరు బట్టలు, అరవై దాటిన తరువాత కూడా ఎంతో ఉత్సాహంగా వుండేవాడు. ఊరు బయట అతని ఇల్లు అక్కడి నుంచి దవాఖానాకి వచ్చే దారిలో ఎందరి ఇండ్లల్లోనో వైద్యం చేసేవాడు. దార్లో మామా అని పలకరించే వాళ్ళు కొందరు తాతా అని పలకరించేవాళ్ళు మరికొందరు.

రోగులతోనే కాలం గడిచేది. సాయంత్రం కాస్త సమయం చిక్కితే ఆయన దవాఖానా ముందు చాలా మంది పెద్దవాళ్ళు గుమికూడేవాళ్ళు. అక్కడ నేలమీద రెండు చాపలు వేసేవాళ్ళు. ఊరిలోని పెద్దవాళ్ళు సాయంత్రం అక్కడ కలిసి కూర్చుండి మాట్లాడుకునేవాళ్ళు. జగన్ మోహన్ సింగ్, ముకుంద నర్సయ్య, గౌర్నేని గోపాలరావు, శీనయ్యపంతులు, శేఖేదార నరహరి, నూగూరి సాంబయ్య లాంటి వాళ్ళు వచ్చి అక్కడ కూర్చునేవాళ్ళు. వివాదాలని పరిష్కరించేవాళ్ళు.

ఆకాలంలో మా వూరికి వస్తున్న ఒకే ఒక పత్రిక గోరారావు సంపాదకత్వంలో వస్తున్న ఆంధ్రభూమి. పదకొండు ప్రాంతంలో ఆ పత్రిక వచ్చేది. సుబ్రమణ్యం దవాఖానా రీడింగ్ రూమ్ లాగా ఉపయోగపడేది. రాత్రిపూట వయోజనుల కోసం ఓ బడి నడిచేది. శ్రీహరి సార్ ఆ బడి నడిపేవాడు. చదువురాని పెద్దవాళ్లకోసం ఆ బడి నడిచేది. ఆ బడి నడపడానికి కారణం సుబ్రమణ్యం. దవాఖానాలో వున్న రోగులు కూడా అక్షరాలు దిద్దుకునేవాళ్లు. మా వూర్లో రావడానికి దాని నిర్మాణానికి కారణం సుబ్రమణ్యమే.

ఆ దవాఖానలో దగ్గు తగ్గడానికి తియ్యని మందుపొట్లాలు వుండేవి. ఆ మందు పొట్లాలకోసం, ఆయన తియ్యటి మాటల కోసం స్కూళ్ళకి వెళ్తున్న పిల్లలు చాలామంది అక్కడికి వచ్చేవాళ్లు. ఆయనతో మాట్లాడి తాతా అని వెంటపడి దగ్గులేకున్నా ఆ పొట్లాలు తీసుకునేవాళ్ళు. కషాయం పోస్తానని ఆయన అనగానే వాళ్ళు అక్కడినుంచి పారిపొయ్యేవాళ్ళు. అప్పుడు నావయసులో వున్న పిల్లలందరూ ఆయన్ని తాతా అని అనేవాళ్ళు. అలాంటి అవకాశం లేని వ్యక్తిని నేనొక్కడినే. ఎందుకంటే నేను ఆయన తొమ్మిదవ సంతానాన్ని. ఆయన మా బాపు. తాత వయస్సులో ఉన్నప్పటికీ మా బాపుతో నాకు అంత సన్నిహితం వుండేది కాదు. దూరం వుండేది.

[k3vv3]

మా రాజేశ్వరుని సేవ గుడి ముందు నుంచి ప్రారంభమై నాలుగు ప్రధాన స్థలాల్లో ఆగేది. అందులోని ఓ స్థలం మా బాపు దవాఖానా. అక్కడ సేవ ఓ ఐదు నిముషాలు ఆగేది. దవాఖానా ముందు కూర్చున్న పెద్దవాళ్ళందరూ దేవుణ్ణి దర్శించుకునేవాళ్లు. దవాఖానాలో వున్నరోగులు ఆ దేవుణ్ణి దర్శించుకునే వాళ్ళు. మా బాపు రెండు చేతులెత్తి దండం పెట్టేవాడు. మా ఇంట్లో అందరూ మా రాజేశ్వరుని గుడికి వెళ్ళడం కన్పించేది. కానీ మా బాపు గుడికి వెళ్ళిన సందర్భం నేను చూడలేదు. ఆయనకు అంత సమయం చిక్కేదికాదు. చిక్కిన దాన్ని మా వూరి ప్రజల కోసం రోగుల కోసమే వెచ్చించేవాడు. ఒక్క సేవ వచ్చినప్పుడు తప్ప ఆయన దేవుని కోసం తాపత్రయ పడ్డ సందర్భం నాకు కన్పించలేదు.

రాత్రి ఇంటికి వచ్చి భోజనం చేసిన తరువాత కూడా పేషెంట్లు వచ్చేవాళ్ళు. చందమామ కథలు కూడా అతన్ని చదువుకొనిచ్చేవాళ్లు కాదు. డబ్బులు అడగడు అన్నందుకు కాదు, అతను మందిస్తే రోగం తగ్గుతుందన్న నమ్మకంతో వాళ్ళు ఆయన దగ్గరకు వచ్చేవాళ్ళు. మేం భోజనం చేస్తున్నప్పుడు బాపు వస్తున్నాడంటే మా అందరికీ భయంగా వుండేది. కంచం దగ్గర క్రింద ఒక్క మెతుకు కన్పించినా ఆయన వూరుకునేవాడు కాదు. ఒక్క మెతుకు కూడా వృధాగా పోవద్దు అనేవాడు.

ఉదయం స్నానం చేసి రెండు బిస్కట్లు తిని టీ తాగి దవాఖానకి బయల్దేరేవాడు. దేవునికి దండం పెట్టకుండానే బయల్దేరేవాడు. ఈ విషయం మా అమ్మ ప్రస్తావించిన సందర్భాలు వున్నాయి. నేను చేస్తున్న పనులు దేవుడికి ఇష్టమైన పనులు. రోగులకి వైద్యం చేయడం దేవున్ని మొక్కడంతో సమానం. బడి కట్టించడం చదువురాని పెద్దవాళ్ళకి చదువు చెప్పించడం దేవుడు ఇష్టపడే పనులు అనేవాడు. ఈ మాటలు మా అమ్మకి అర్ధం కాకపోయేవి ఎందుకంటే ఆమె చదువుకోలేదు. అందుకని మా బాపు మాటల్లోని అంతరార్ధం తెలియకపోయేది.

మా బాపుకి ఎనభై ఆరేళ్ళ వయసులో గొంతునొప్పి వచ్చింది. ఏదైనా తింటే అది లోపలికి పొయ్యేది కాదు. మా రఘుపతన్న దేవస్థానంలో డిప్యూటేషన్ పై డాక్టర్ గా పనిచేస్తున్నాడు. అతను అల్లోపతి డాక్టర్. మా బాపుని హైదరాబాద్ తీసుకుని వెళ్ళాడు. కాన్సర్ లక్షణాలు వున్నాయని తేలింది. రెండు నెలల పాటు హైదరాబాద్ లో వైద్యం చేయించాడు. ఆ రెండు నెలలు మా బాపు దవాఖానా మూతపడింది. వేములవాడకి వచ్చిన నెల తరువాత మా మల్లయ్యతో దవాఖానాని శుభ్రం చేయించాడు. కషాయం బట్టీ పెట్టించాడు. మళ్లీ దవాఖానాకి వెళ్ళడానికి మా అమ్మ వ్యతిరేకించింది. దవాఖానాకి వెళ్ళాల్సిన అవసరం లేదని మా రఘుపతన్న అన్నాడు. అయినా మా బాపు వినలేదు. గుడికి వెళ్ళిన తరువాత దవాఖానాకి వెళ్లమని కోరింది.

"గుడికి నువ్వు పోతావు గదనే. అది చాలు దవాఖానాకి వెళ్తాను" అన్నాడు మా బాపు.

నేనప్పుడు ఉస్మానియాలో చదువుతున్నాను. మూడు నెలలు మూతబడిన దవాఖానాకి ఎవరొస్తారని నేననుకున్నా. నా అంచనాలన్నీ తారుమారైనాయి. ఎప్పటిలాగా దవాఖానాకి రోగులు వచ్చారు. అదే వైద్యం నమ్మకం, అదే సేవ.

మూడు సంవత్సరాలు గడిచాయి. నా పెళ్లైంది. నా పెళ్ళప్పుడు కూడా దవాఖానానే ఆయన సర్వస్వం. నా పెళ్ళైన రెండో రోజు గుడికి వెళ్ళడానికి నేనూ మా ఆవిడా సిద్ధమవుతున్నాం. అప్పుడు మా బాపు ఇంట్లోనే వున్నాడు. మా ఆవిడని పిలిచాడు. ఆమె దోసిట్లో రూపాయి బిళ్ళలు పోశాడు.

"శైలజా! గుడిముందు చాలామంది బిచ్చగాళ్ళు ఉంటారు. వాళ్లకి ఈ డబ్బులు పంచు" అన్నాడు.

నేనూ మా ఆవిడా ఆశ్చర్యపోయాం. దేవునికి ఈ పూజ చేయించు. ఆ పూజ చేయించు, ఆ సేవ చేయండి, అని చెబుతున్నాడనుకున్నాం. అతనేమీ చెప్పలేదు. మా ఆవిడ దోసిట నిండా నాణేలు. ఆయన కోరిక, దేవున్ని దర్శించి ఆయన చెప్పినట్టే చేశాం.

ఆరు నెలలు గడిచాయి. మళ్లీ మా బాపు ఆరోగ్యం క్షీణించింది హైదరాబాద్ తీసుకెళ్ళాడు మా రఘుపతన్న. ఓ వారం రోజుల తరువాత గుండెనొప్పితో మా బాపు చనిపోయాడు. ఉదయాన్నే మా వేములవాడకి ఆయన్ని తీసుకొచ్చారు. ఆ సమాచారం ఊరు ఊరంతా క్షణంలో తెలిసిపోయింది. అర్ధరాత్రి అనకుండా అపరాత్రి అనకుండా ఎప్పుడూ తెరిచి వుండే మా ఇంటి ద్వారాలు ఇక తెరుచుకునే అవకాశం లేదు. ఏరాత్రి ఎవరు తలుపు తట్టినా మందుల పెట్టెని తీసుకుని కచేరీలోకి వచ్చే మా బాపు ఇకలేడు. ప్లేగువ్యాధి ప్రబలినా, కలరా వూరు ఊరంతా వ్యాపించినా ధైర్యంతో వైద్యం చేసిన మా బాపు లేడు. ఓ శోకమయ వాతావరణంలో మేమున్నాం.

ఊరు వూరంతా వచ్చి మా ఇంటి ముందుంది. అప్పుడు మా అన్నయ్య కొడుకు నా దగ్గరకు వచ్చి "బాబాయ్! తాతయ్య చనిపోలేదు" అన్నాడు వాళ్ళందరికీ చూపిస్తూ.

అంత శోకంలో వాడిని గుండెకు హత్తుకున్నాను. చివరిసారి చూడటానికి మా గుడిలోని పూజారులంతా వచ్చారు. గ్రహణం వచ్చిన రోజు తప్ప మూసుకోని మా రాజేశ్వరుని గుడి తలుపులు ఆ రోజు మూసుకున్నాయి. గుడికి తరచుగా వెళ్ళని మా బాపు కోసం రాజేశ్వరుడు గుడి తలుపులు మూసి, పూజారుల రూపంలో మా బాపు పార్థీవ శరీరం ముందుకొచ్చారు. ఆ విషయం తెలిసిన మా కన్నుల్లో ఆనందబాష్పాలు శోకంలో కూడా ఆనందం.

అందుకే నా ప్రయత్నమంతా ఒక్కటే. ఆయనలా నేను పరివర్తనం చెందాలని, ఫలప్రదమైన జీవితం గడపాలని, ఎప్పటికీ ఆయన కేరాఫ్ లో వుండాలని.

అలాంటి సుబ్రమణ్యం దవాఖానా మళ్లీ మా వేములవాడలో రావాలని నా ఆశ.

***

[sri7869]

Nice story

[k3vv3]

పగటివేషం - ఉపాధ్యాయుల గౌరీశంకరరావు
 

కొత్తగా వ్యాపారం మొదలెట్టిన స్నేహితుడికి పుష్పగుచ్చం పంపాడు చెంగల్రావ్. దానిమీద 'ఆత్మశాంతికి... అని ఉండడంతో మండిపడ్డాడు స్నేహితుడు. అది తన తప్పు కాదంటూ బోకేషాపుకి స్నేహితుడిని తీసుకొనొచ్చి చెంగల్రావ్ కొట్లాటకు దిగాడు.

షాపు యజమాని 'సారీ' చెబుతూ, "కోపం తెచ్చుకోకండి. ఈ రోజు ఓ అంతిమయాత్రకు కూడా పూలు పంపాను. 'కొత్త స్థానాన్ని చేరినందుకు అభినందనలు' అన్న మీ కార్డు ఆ పూలతో వెళ్లింది. మరి అక్కడివాళ్ల పరిస్థితి ఎలా వుంటుందో ఊహించుకోండి" అన్నాడు.

రాత్రంతా బాధగా ఉండేది. అతని భార్య మాటిమాటికీ ఎంతో ప్రేమతో చెబుతుంది.

"మీకు విశ్రాంతనేది లేకుండాపోయింది. ఇలాగైతే మీ ఆరోగ్యం ఏం కావాలి? మీకు విశ్రాంతి చాలా అవసరం. మీ యజమానిని అడిగి కొన్ని రోజులు సెలవుపెట్టండి".

"సెలవా! సెలవు పెడితే యజమాని జీతం తెగ్గోస్తాడు."

"అలాగయితే మీ యజమాని దగ్గర పని మానెయ్యండి."

"నేను కాకపోతే పని చేయడానికి చాలామంది దొరుకుతారు. కొన్ని రోజుల తర్వాత హమీద్ అనే వ్యక్తి ఇక్కడ పనిచేసేవాడన్న విషయాన్ని కూడా ఆయన మర్చిపోతాడు."

మళ్లీ అమ్మ ప్రేమ, ఆదరణ అతని ఆలోచనల్లోకి చొచ్చుకు వచ్చాయి. ఆలోచిస్తున్న కొద్దీ ఆమె కష్టాలని గుర్తించి సాయం చేయకపోగా, ఆమె ఖర్మానికి ఆమెని వదిలేసి
వచ్చానన్న అపరాధ భావం బాధించసాగింది.

నేను చేసిన ఈ క్షమార్హంకాని తప్పుని అమ్మతో చెబుతాను. అమ్మతో మాట్లాడుతాను.

అమ్మా, నీకేం కావాలో చెప్పమ్మా! నన్ను ఆ వూరికి తిరిగి వచ్చేయమంటావా లేక నువ్వు కూడా మాతోబాటుగా ఇక్కడే వుంటావా? కానీ. నేను ఇలా ఎందుకు అడగవలసి వచ్చిందని గాని, దీని వెనక ఉన్న కారణం ఏమిటా అని మటుకు నువ్వు నన్ను అడగొద్దు. ఓ దెబ్బతిన్న పక్షి బాధలాంటి బాధ తప్ప నాకు వేరే ఏ బాధా లేదు" అంటూ వివరంగా అమ్మకి చెబుతాను.

రేపట్నుంచి కొత్త జీవితం ప్రారంభించాలని ధృడంగా నిశ్చయించుకున్నాను. ఇక వెనకడుగు వేసే ప్రసక్తే లేదు. ఆ సరికొత్త జీవనం ఏవిధంగా మొదలవుతుందో, ఇంకా ఏమేమి చేయదల్చుకున్నాడో అన్ని విషయాలు అమ్మకి చెబుతాను.

హమీద్ ఆలోచిస్తూనే వున్నాడు. ఇంతలో అతని వెనకాల ఎవరో వస్తున్నట్లుగా పాదాల అలికిడి వినిపించింది. చాటుగా పొంచి మాటలు వింటున్నాడన్న అనుమానం కలగకూడదనుకుని అతను వెంటనే తలుపు నెట్టి లోపలకు దూరాడు. అక్కడ అతని భార్య పిల్లలు కూర్చుని మాట్లాడుకుంటున్నారు.

"అమ్మ ఏది?" అడిగాడు.

"మీ అమ్మా?"

"ఔను. మా అమ్మ. ఇప్పుడిప్పుడే మీతో మాట్లాడుతుండగా విన్నాను."

"ఈయనకి ఈ రోజు ఏమయ్యింది" అంటూ భార్య అతన్ని ఆశ్చర్యంగా చూడసాగింది.

హమీద్ ఇంకేమీ మాట్లాడలేకపోయాడు. బాగా అలసిపోయినట్లయ్యి రెప్పలు వాలిపోతుండగా అతనికి నిద్రపోవాలని అనిపించింది.

గత మూడు రోజులుగా కల్లంలోనే ఉన్నానేమో విసుగ్గా ఉంది పనీపాటా లేక. మసూరి వరికుప్ప కూడా నలగడం ప్రారంభం అయ్యాక 'హమ్మయ్య నూర్పు అయిపోయినట్లే' అని నిట్టూర్చాను. దేవుడి దయవల్ల గాలి సక్రమంగా వీచి - గాలిపోత పూర్తయితే - నేను వెళ్లిపోవచ్చు.

ఇంటి తలపు రాగానే ఇల్లు, భార్యాపిల్లలు, స్నేహితులు గుర్తొచ్చి ఆలోచిస్తూ వాలుకుర్చీలో చేరబడితే నీరెండ వెచ్చదనానికి మాగన్నుగా నిద్రపట్టింది. అంతలోనే పెద్దగా వినిపిస్తున్న మాటలకి తెలివొచ్చింది. పక్క కల్లంలోంచి స్పష్టంగా వినిపిస్తున్నాయి మాటలు.

"తాతా! ఓ మంచి పాట అందుకోమీ" ఒక కుర్ర గొంతు.

"నానేది పాడతాన్నాయినా ఇప్పుడు?

నా గొంతు ఏనాడో పోనాది కదా" ఒణుకుతున్న ముసలి గొంతు.

"నేరా! ఇదేటి కాంపిటీసనా? అమ్మానాయిన బాగా పాడకపోతే పీకల్దీసెత్తరా. ఒచ్చినట్టుగా పాడవో" మరొక గొంతు అదమాయింపు.

"గంగవైతే నీవు గగన మందుండకా
నీ మొగుడి శిరమెక్కి నాట్య మాడెదవేల
చేప కంపూదాన జాలరి దానా
నాచు నీచుల దాన నా సవితి కానా"

రాగయుక్తంగా గంగా వివాహం ఎత్తుకొంతి ముసలి గొంతు. ఒణుకుతున్న గొంతులో మాధుర్యం తగ్గలేదు.

"ఓర్నాయనో ఇదే పాటరా! ఇలపింటి పాటేలరా తాతా! సక్కగా సినిమా పాట పాడరా! కుర్రాల్లు హుషారుగుండాలంటే మంచి ఊపున్న పాట పాడాల్రా" మల్లీ అదే కుర్ర గొంతు.

"అయితే ఎన్టీవోడు పాట పాడతాన్రయ్యా"

[k3vv3]

"నా మది నిన్ను పిలిచింది గానమై - వేణుగానమై - నా ప్రాణమై ఎవ్వరివో నీవు నేనెరుగలేను..." రఫీ గొంతు అడుగుజాడల్లో జానపదయాస.

"ఎన్టీవోడి పాట వొద్దు ఏయన్నార్ పాటవొద్దు. నీకొస్తే సిరంజీవి పాటపాడు నేదంటే బాలకృష్ణ పాట పాడు"

"లక్స్ పాపా లక్స్ పాపా లంచ్ కొస్తావా నీ లిల్లిపువ్వు లాంటి సొగసు లీజు కిస్తావా..." పాటంటే అదిరా అలా గుండాలి" కుర్రగొంతు తాతకి హితబోధ చేసింది.

"అవున్రా గంగన్నా ఎవర్రా అది. ముసలాడిని అలా తింటున్నారు" అడిగాను సందేహం తీర్చుకుందామని.

ఆళ్లా మా గౌరుమామ కొడుకులు. గంటలు కాళీ దొరుకుతేసాలు బల్జిపేట సినిమాలు కెళ్లిపోవడమే దానికితోడు ఈ మద్దెన టీవి వొచ్చింది కదా. పెద్దకోడలు తెచ్చినాది. ఆళ్లిష్టమే అన్ని పాటలు అలకే వొచ్చు"

వాళ్ల గౌరుమామ గుర్తుకు వస్తున్నాడుగాని ఆయన పిల్లల పోలిక కూడా నాకు తెలియడం లేదు. తెలియడానికి మా ఊరితో నాకు సంబంధం ఉంటేకదా. చదువులకని కాలేజీలకి వెళ్లిన తరువాత సెలవుల్లో మా ఊరు వెళ్లినా, ఉద్యోగం వచ్చిన తర్వాత భార్యా, పిల్లలు, సంసారం ఏర్పడిం తర్వాత మా ఊరు వెళ్లడం చాలా తగ్గిపోయింది. జననీ జన్మ భూమిశ్చ అని సంవత్సరానికోమార మా ఊరు వెళ్లడం నాలుగు రోజులుండి వెళ్లిపోవడం. ఈ తరంలో యువతరంతో పరిచయాలు ఎలా ఏర్పడతాయి? అందరం రెక్కలొచ్చి ఎగిరి పోయినా ఇల్లు, భూమి వదులుకోలేక అమ్మ మాత్రం ఉండిపోయింది. పండుగ ముందు అమ్మకో చీర కొనిచ్చి చూచి వచ్చేద్దామంది. 'నాలుగురోజుల సెలవు పెట్టి నూర్పుకల్లంలో కూర్చో' అంది అమ్మ. తప్పనిసరి దొరికి పోవలసి వచ్చింది.

"ఇంతకీ ఆ ముసలాడెవర్రా గంగన్నా"

"తమరు పోల్సుకోనేదా మన అరసాడు జంగమయ్య"

"అ... జంగమయ్యా? ఏనాటివాడురా! ఇంకా బతికే ఉన్నాడా?"

ఆశ్చర్యపోవడం నా వంతయింది.

"ఆ... ఏం బతుకు బాబూ. కన్నూనేక... కాలూనేక... బతుకు తెరువూనేక ఏదో ఆడిబతుకలాగయిపోతంది" విచారంగా అన్నాడు మెందోడు.

గంగన్నా, మెందోడు, మరికొందరు కల్లంలో ధాన్యం నూరుస్తున్న రైతుకూలీలు. "ఓసారి పిలుమీ! చూస్తాను. నా చిన్నతనంలో జంగమయ్య ఆడవేషం కట్టి పాటలు పాడుతూ వీధుల్లో తిరుగుతున్నట్టే కనిపిస్తోంది."

"ఆడిని మనం పిలవనక్కర నేదు బాపూ. మరో క్షణానికి ఆడే మన కల్లానికొస్తాడు. చారెడో పిడికెడో గింజలిత్తే పట్టుకుపోతాడు"

"అవున్రా! ఏణూ... ఓ రేణుగోపాలా! తాతని మా కల్లంలో కోపాలి పంపురా బాబు సూత్తారుట" గంగన్న కేక వేశాడు.

"తాత గంగన్న నిన్ను రమ్మంతన్నాడు. బుగతోరి నూర్పుఅయిందట. ఓపాలి ఆ కల్లాని కెల్లు" కుర్ర గొంతు.

"ఎవల్ది? ముసలి బుగతమ్మదా? కల్లాని కెల్లకపోయినా ఇంటికాడి కెలితే నా గింజలు అయమ్మ ఇచ్చేత్తాది. దొంగోడివి. నీ సంగతి ముందు తేల్చు"

"ఓర్నాయినోయ్! ఈ ముసిలోడు మనల్ని ఒగ్గేటట్టు నేడ్రా..."

"అది కాదు తాతా! ఈ నూర్పు మరో ఐదు రోజులుంతాది. ఆ రెండు కుప్పలు మావే! రెండు రోజులు పొయిం తర్వాత మా కల్లానికి రా. నీకేల నీ గింజలు నానిడతాను కదా" నమ్మబలికింది కుర్రగొంతు.

తాత ఏదో గొణుక్కుంటూ కర్ర తాటించు కొంటు చుట్టూరా తిరిగి మా కల్లంలోకి వస్తున్నాడు. గంగన్నని పంపించాను. రెక్కపట్టుకుని జాగ్రత్తగా తీసుకురామ్మని.

"తాతా! బాగున్నావా? రా కూర్చో"

అరచెయ్యి కళ్లకి ఆనించికొని చూపులు సారించి పరికించి పరికించి చూసాడు. కానీ నన్ను పోల్చుకోలేకపోయాడు తాత.

"ఏవుల్లు. రాజా నువ్వు నాను పోల్చుకోలేకపోన్ను?"

"ఎప్పుడో నన్ను చిన్నప్పుడు చూసుంటావు కూర్చో" అన్నాను.

నవ్వుతూ నేను ఎవరినో చెప్పాడు గంగన్న.

"అలాగా బాపు. ఎంత పెద్దాడి వైపోనావు. ఏటిసేత్తన్నావేటి?"

తాత ప్రశ్నలకి గంగన్నే సమాధానాలు చెబుతున్నాడు.

గుండ్రటి మొగం, సోగకళ్ళు, పొడుగు పొట్టికాని రూపం. ఆడవేషం వేస్తే కుందనపు బొమ్మలా ఉండేవాడు తాత. ఇప్పుడు ఎలాగయిపోయాడు? వేలాడుతున్న చెవులు. కౌడుబారిన మొగం, వొళ్ళళ్ళా ఎముకలు కనిపిస్తూ పీక్కుపోయిన చర్మం. ఓహ్! వృద్ధాప్యం ఎలాంటి రూపాన్నయినా పాడుచేయగలదు కదా! వీపుకంటిన పొట్ట, చిరిగి మాసిన దుస్తులు, తైల సంస్కారం లేని జుట్టు అతని దైన్యాన్ని ఎత్తి చూపుతున్నాయి. తాతని తొలిసారిగా చూడడం మా ఇంట్లోనే. చిన్నప్పుడే అయినా బాగా గుర్తున్న సంఘటన.

***

---

[k3vv3]

సూర్యుడు పడమటి పక్క జారిపోతున్నాడు. శీతాకాలం సాయంత్రపు ఎండపొడ వెచ్చగా గిలిగింతలు పెడుతోంది. ఆదరబాదరా ఎక్కాలన్నీ చదివేసి బడికి జనగణమన పాడేశాం. పుస్తకాలు సంచీలో కుక్కేసుకుని అరుచుకుంటూ బడి పాక దాటేశాం. 'ఒరేయ్ ఒరేయ్' అని అరుస్తున్న మాస్టారి కేకలకి అందకుండా పరుగులు పెట్టాం. భూషి, రామం, భాస్కరం, శ్రీను మా జట్టంతా మువ్వల ముసిలోడి పెసరమడిలో దూకి పెసర కాయలు తెంపి మాడతల దండులా ఎగిరి పోయి, కొబ్బరితోట దాటిపోయి మా వీధిమొగ చేరాం.

మా ఇంటి దగ్గర పెద్దగుంపు. ఆడ, మగ. పిల్లా, జెల్లా, గుమికూడి ఉన్నారు. అంతా గోలగోలగా ఉంది. పెద్ద పెద్ద అంగలు వేసుకుంటూ గుంపును చీల్చుకొంటూ ముందుకెళ్తాను.

"బహుషా నానమ్మ చచ్చిపోయిందేమో!" మరి నానమ్మ చచ్చిపోతే బాధపడవలసింది నేనే కదా. నాన్న పెద్దవాడయిపోయాడు. ఏడిస్తే బాగుండదు. అయినా మగాళ్ళు పెద్దయిం తర్వాత ఏడవరు కదా. అత్తగారు చచ్చిపోయినందుకు కోడలు సంబరపడుతుంది కదా. అందుకు అమ్మ ఏడవదు. ముసలిదాని పీడ విరగడయిందని అక్కలు సంతోషిస్తారు. ఇక నేనే రోజూ కథలు చెప్పే నానమ్మ, డబ్బులిచ్చి తాయిలం కొనిపెట్టే నానమ్మ. చదవలేదని నాన్న కోప్పడితే మద్దతు ఇచ్చే నానమ్మ చచ్చిపోయిందంటే... కళ్ళంట నీరు గిర్రున తిరిగింది. అడ్డొచ్చిన వారిని గుద్దుకుంటూ అభిమన్యుడిలా ముందు కురికాను. నా చేతిలో పుస్తకాల సంచీ గిర్రున తిరిగి చావడిలో పడింది.

అరుగుమీద ఒక అందమైన ఆడది. ఆమె పక్కనే చిన్న సూట్కేసు. ఒక చిన్న బట్టలమూట. తలనిండా పూలు పెట్టుకొని విపరీతంగా అలంకరించుకొంది. ఆమె కట్టిన చీర జిగేల్ మంటూ మెరుస్తోంది. చేతినిండా బంగారు గాజులు, తలపై పాపిడి పేరు. చెవులకు దిద్దులు, జంకాలు. మెడలో రాళ్ళ జిగినీ గొలుసు, పూసల దండ, మొగంనిండా ఒత్తుగా పౌడరు. స్టేజిమీద చంద్రమతిలా ఉంది. అందంగా ఉన్నప్పటికీ ఎదోలాగనిపిస్తోంది ఆమెను చూడగానే. చెంపసవరాలు, నాగారం పెట్టి జడగంటలు వేసిన పెద్ద జడను చేత్తో తిప్పుతూ అందరితో మాట్లాడుతోంది. ఆమె మాట్లాడుతుంటే ఎర్రటి పెదాలు విచిత్రంగా కదులుతున్నాయి. ఏదో వింత పరిమళం అల్లుకుంటోంది. ఆమె వయ్యారంగా లేచి నిల్చుని అటుఇటు నడుస్తూ మధ్య మధ్య కిటికిలోంచి ఇంట్లోకి చూస్తూ మాట్లాడుతోంది. "ఏంటి పెద్ద సంసారం. పిల్లలు - జెల్లలూ, పాడి - పంటా, యువసాయం - కంబార్లు, నౌకర్లు - సాకర్లు... ఇన్నింటిని మా యప్ప ఎంతకని సూసుకుంతాది? అటు సూత్తే ఇటు నేదు ఇటు సూత్తే అటునేదు. మా బాయ్యికి 'సబ్బు' అందిత్తాదా? తువ్వాలే అందిత్తాదా? పిక్కురోళ్ళకి అన్నమే ఎడ తాదా? ముసల్దాయికి ఫలహారమే సేత్తాదా? అన్నీ సూసుకొని నిబాయించుకోడానికి మా యప్పకి ఈలు కావడం నేదని నానొచ్చినా! మా బాయ్యకి ఈపురుద్దితానమాడించి తలకి సంపెంగి నూనె రాసి, ఇత్తిరి బట్టలేసి గుండెల మీన పులిగోరుపలక మెట్టి. ఓలమ్మ నాకు సిగ్గేత్తంది... మా బాయ్య పనులన్నీ సూసుకోడానికి నానొచ్చినా!"

"ఓలమ్మా! కుల్లికుల్లి నా కాసి అలా సూడకండి. సిన్నప్పటికాడి నుండి మా బాయ్య అంటే నాకు పేనం. ఆ కొరమీసాలు. ఆ తెల్లటి పీట సెక్కనాటి నడ్డి, ఉంగరాలు జుత్తు, ఏనుగు నాటి మనిషి, తెల్లటి ఇత్తిరి బట్టలేసుకొని వత్తుంటే తడి కల మాటునుంచి ఎన్నిమార్లు తొంగి సూసినాడో, మనువాడితే ఇలపింటి వోన్నే మనువాడాలని అనుకొన్నానో. అందుకే 'వత్తావేంటి గుంటా' అని బాయ్య పిలవగానే పారొచ్చినా"

అదెవర్తో, ఎందుకొచ్చిందో అర్ధం కాగానే ఏమిటో తెలియని కోపం నన్ను ఊపేసింది. మా ఫ్రెండ్స్ అందరూ నా వైపు జాలిగా చూస్తున్నట్లనిపించింది. చావడిలో పడివున్న నా పుస్తకాల సంచీని తీసి ఆమె పైకి విసిరాను.

"ఎవత్తివే నువ్వు" ఇక్కడ నుండిపో. ఇదిగో ఇప్పుడే చెబుతున్నాను. ఇక్కడ నుంచి వెళ్ళకపోయావో దుడ్డు కర్రతో చితక పొడిచేస్తాను" బుసకొడుతూ వీధి అరుగు ఎక్కాను. కర్ర తెద్దామని ఇంట్లోకి దూసుకుపోతున్న నన్ను ఆమె పట్టుకోబోయింది.

"రా నాయినా! అలా కోపమైపోకురా. నాను మీ యమ్మనురా. నిన్నెత్తుకొని సెందమామని చూపిత్తు గోరుముద్దలెడతాన్రా. నిన్ను సంకనేసుకొని ఊరల్లా తిప్పిపాలు బువ్వ లెడతాన్రా" మొగం తిప్పుకొంటూ చేతులూపు కొంటూ పైపైకి వస్తున్న ఆమెను ఒక్క తోపు తోసి ఇంట్లోకి పరుగందుకొన్నాను.

కిటికీలోంచి వీధి వరండాలో జరుగుతున్న తంతును అక్కలిద్దరూ చూస్తున్నారు. నా కోపం నషాళానికి అంటింది.

"ఏమర్రా! ఏంటలా చూస్తున్నారు? చిన్నవాడిని నాకే ఇంత బుద్ధి ఉందే పెద్దవాళ్లు మీకా మాత్రం లేదా? దాన్ని తన్ని తగిలేయకుండా ఏంటా నవ్వులు? నేను గయ్ న లేచేసరికి నవ్వుతున్న అక్కలిద్దరూ మూతులు బిగించి 'ఫోరా' అని కసురుకొన్నారు. 'మీ పని తరువాత చెబుతాను' అనుకొంటూ దుడ్డుకర్ర కోసం వెతుకులాడుతున్నాను. వీధిలోంచి దాని మాటలు స్పష్టంగా వినిపిస్తున్నాయి.

"కురుపాం రాజావారు కోటిసార్లు కబురెట్టినారు. ఒక్కపాలన్నా మా ఊరు రాయే" అని సీ... సీ... సీ ఈ రాజులు సెపలచిత్తులు. ఎవరునమ్మాల. నాకన్నా ఎర్రగా బుర్రగా ఉన్నదాయి రేపు కనబడితే దానివెనక పడుతారు. మరి నానేటి గావాలి? చిక్కవరం జమిందారు సినరాణిని సేత్తానన్నారు. సమితి పెసిడెంటు పట్నంల పెద్ద మేడ కట్టిత్తానన్నాడు. ఎంతమంది ఎన్ని కబుర్లెట్టినా, ఎందరెన్ని సెప్పినా నాకేల ఈ పరిగెట్టి పాలుతాగడము? అని నా నొప్పుగోనేదు. పొన్నూరు మనువయితే ఏటున్నది? ఉన్నూరు మనువయితే కట్టానికో సుఖానికో తల్లితోడు నాగుంతాది అని బాయ్యకి ఊకొట్టినా..."

"ఏటినాయినా మొగోళ్ళు అలా సూత్తారు? ఏటో కాసి ఆడదాయి వొరగక పోతే మీలాంటోళ్ళు బతకనిస్తారా? 'నాను... నాను' అని సంపెయ్యరూ? అయినా బాయ్యకి మీకు పోలికేంటి? బాయ్య కాలిగోరికి మీరు సరిపోత్తారా? సాల్లెండి సంబడం. పకపక నవ్వులు కూడానూ..."

చెవుల్లో దూరుతున్న మాటలను మరి వినలేక నానమ్మ చేతి కర్ర కోసం వంటింట్లోకి పరుగు తీశాను. ఏడుస్తున్న అమ్మను ఓదార్చాలనుకున్నాను. సవితి వస్తుంటే ఏ అమాయకురాలైనా ఎలా భరిస్తుంది? పెద్ద రాణిని చిన్న రాణి ఎన్నో బాధలు పెడుతుంది కదా. అమ్మ కూడా కథల్లోలా బాధలు పడవలసిందేనా? దీనికంతటికి మూల పురుషుడు నాన్న. నాన్నమీద విపరీతమైన కోపం వచ్చింది. నాన్న కనిపిస్తే చేతిలో కర్రని ఆయన మీదికే విసిరేద్దును.

నడవా దాటి వంటింట్లోకి వెళ్లాను. అమ్మ ఏడుస్తూ కూర్చోలేదు. చేటనిండా బియ్యం. దాని మీద ఇన్ని వంకాయలు. జబ్బిలో ఉల్లిపాయలు, చింతపండు ఉంది. ఎండు మిరపకాయలు సద్దుతోంది. అమ్మ చేట పట్టుకొంది. జబ్బి నాచేతిలో పెట్టింది నానమ్మ కబుర్లు చెవుతోంది. అమ్మ ముసిముసిగా నవ్వుతోంది. వాళ్ళ వాలకం చూస్తే ఏ ఒక్కరూ బాధ పడుతున్నట్లుగా నాకనిపించలేదు. 'అనవసరంగా నేనే కోపం తెచ్చీసుకొన్నానేమో' అని నా కనిపించింది.

చేతికర్ర టకటక లాడించుకొంటూ నానమ్మ, ఆ వెనుక నేను వీధిలోకి వచ్చాం. నానమ్మని చూడగానే టక్కున మాటలు ఆపేసి వంకదండం పెట్టింది ఆమె. నానమ్మ చేతికర్ర గాల్లో అటూ ఇటూ ఊగింది. ఆమె మూటా - ముడి తీసుకొని చప్పున అరుగు దిగిపోయింది. నానమ్మ చేతి కర్రకి ఎంత పవరుందో మరోమార అర్ధమయింది నాకు. నానమ్మ చేతి కర్రని చూస్తే ఇంట్లోవారే కాదు, ఊళ్ళో వాళ్ళు కూడా జడుస్తారన్నమాట. నాకు బలే బలే సంతోషమయింది.

అరుగు దిగిన ఆమె ఎంతో వినయంగా మూటలోంచి సంచి తీసింది. జబ్బిలో ఉల్లి, చేటలో బియ్యం సంచీలో పోసుకొంది. నానమ్మ రొంటినుండి తీసిన రెండు రూపాయల బిళ్లలను ఆమె ఎంతో వినయంగా అందుకొంది నమస్కారాలు చెబుతూ వెళ్లిపోయింది. ఆ తరువాత నానమ్మ చెప్పింది. "భడవ ఖానా! అది ఆడది కాదురా. అయ్యావారు అరసాడ అయ్యవారు. వాడలా వేషాలు కడుతూ ఊరూరా తిరుగుతుంటాడు. ఎవరికీ కలిగింది వాళ్ళు ఇస్తుంటారు. వీడు ప్రతీ సంవత్సరం ఏదో వేషంతో మన ఇంటికి వస్తాడు. మనకు కలిగింది మనం ఇస్తామన్నమాట" అని. నిజంగా ఆశ్చర్యపోవడం నా వంతయింది. "మగవాడేనా. ఆ వేషం కట్టింది, అచ్చం ఆడదాన్లా ఉన్నాడే. నేను నమ్మేటట్టు చేశాడే" అన్నాను. నానమ్మ పకపకా నవ్వింది.

ఆ తరువాత అయ్యవారిని చాలా వేషాల్లో చూశాను. మరొకడితో కలిసి రాముడు - ఆంజనేయుడు వేషాల్లో తిరగడం, 'శివపార్వతులు' వేషం వేసి గంగా వివాహం పాడడం, జాలరి భాగవతంలోని జాలరి సాయబు వేశాలు కట్టడం నాకు తెలుసు. వీధి బాగోతులు - నాటకాలు ఆదరణ కోల్పోతున్న కాలంలో రకరకాల వేషాలు వేసుకొంటూ ఊర్లంట తిరగడం, ఇచ్చిన ఏ వేషం వేసినా ఇతడో గొప్ప వినోదం. అయ్యవారు వేషంతో ఊర్లోకి వచ్చాడంటే చాలు - వెళ్లి పోయేంతవరకు తిళ్లు తిప్పలు మాని చిన్నా పెద్దా అనకుండా అంతా అతని వెనుకే ఉండేవారు - అతని మాటలకు చేష్టలకు పొట్ట పగిలేటట్టు నవ్వుకొంటూ. కానీ ఖర్చులేని వినోదం పొందేవారు. అలాంటి కళాకారుడు ఈనాడు ఎలా అయ్యాడంటే...

"ఏంటి తాతా! మరి వేషాలు కట్టడం లేదా?" అన్నాను.

ముగింపు తరువాయి భాగంలో!

[sri7869]

Good update

[k3vv3]

బోసి నోటితో భళ్ళున నవ్వాడు తాత.

"నా యేషాలు - నా పాటలు ఎవ్వరికి కావాలి కొడకా. మాదంతా పాతసింతకాయ పచ్చడి. ఇప్పుడు పెజలకి సినిమా పాటలు కావాలి. గుడ్డలూడదీసి చేసే డాన్సులు కావాల. అయినా మొగోడు ఏసం కడితే చూస వోడెవుడని? ఆ కలంలయితే అలా పెజలు బెమిసి పోయేవోరుగాని.

"ఏటి బాపూ ఏసాలంతాన్నారు మీరింకా. ఇప్పుడు గేమంలో ఏటి జరిగినా నాటకాలు, బుర్రకథలు, జముకుల పాటలు ఏటున్నాయేటి? అవి తెచ్చినా సూసేవాళ్ళు ఎవురున్నారు? ఏ పండుగొచ్చినా కార్యమొచ్చినా, యాతరొచ్చినా, పెళ్లయినా సమర్తయినా పోగ్రాం పెట్టించాలంతే. ఇప్పుడన్నిటికీ ఒక్కటే... సినిమా అరసాడరెడ్డోళ్ళ బావుకి సెబితే పెద్ద టీవి ఇసిపి తెత్తాడు. ఎత్తుగా టేబిల్ కాడ పెట్టేయడం, ఏ సిరంజీవి సినిమానో, బాలకృష్ణ సినిమానో ఏసేయడం. మరో నాల్గు డబ్బులు ఎక్కువ పారేత్తే చిన్న తెర సినిమా. ఆ సినిమా ముందు ఈ ఏసాలు ఏటి పడతాయి?" గంగన్న పెదవి విరిచాడు.

అంతా సినిమాలో పడి కొట్టుకుపోతన్నారు. ఇంక మాలాంటోల్లను ఎవరు సూత్తారు...? ఆ కాలమయిపోయింది... అంతే" తా మాటల్లో చెప్పలేనంత నిస్పృహ. ఆదరణ కంటే కళకు వృద్ధాప్యం లేదు కదా!

"తాతా! నీతో వేషం కట్టేవాడు - కొంచం పొట్టిగా ఉంటాడు అతను బాగున్నాడా?"

"ఆడా... మాసిన్నాయన కొడుకు. ఆడు సచ్చిపోయి సాన్నాళ్ళయిపోయింది. ఆడు నేను కలిసి తిరుగుతుండేవాళ్ళం. ఆడు పోయింతర్వాత నాను మరే ఊరు ఎల్ల నేదు. ఏ యేసము కట్టనేదు"

"ఈ వేషాలు కట్టడం నీకెప్పటినుండి అలవాటయింది. ఇది మీ కుల వృత్తి కాదు కదా. ఎలా దీన్లో ప్రవేశించావు" ఇంటర్వ్యూ చేస్తున్నట్లు ప్రశ్నించాను కాల క్షేపం కోసం.

"ఏటి సెప్పమంతావు నాయనా. అరసాడ శివకోవిల మాది - మా అయ్య పోయి నాక పెద్దరికమంతా మా సిన్నయ్య సేతికొచ్చింది. నానింతున్నప్పుడే మా అయ్య సచ్చిపోనాడు. మన కోవిల రాబడి తెల్సుకదా. కార్తీక సోమవారాలకి జనాలొత్తరు. మళ్ళీ శివరాత్రికొత్తరు. వుత్తప్పుడు ఎవులైనా అటుకాసి సూత్తరా? ఊహూ...! వొచ్చింది వోటాలేసుకోవా. మరి మాం బతకడమెలా? కోవిల మడిసెక్కల నాలుగు రైతుల కమర్సీసి నాడు మా సిన్నయ్య. అయ్యేల కాని, ఇయ్యేల బేడా బోడీసి ఆ బూములు క్రయం సేసీసినాడు. ఆడుమట్టుకు స్వయం పాకమంటూ సెంబొట్టుకొని ఇంటింటికి ఎల్లిపయేవోడు. మరో బతుకు తెరువు నేక కూలి పనులకెల్లిపోయే వోళ్ళం మేమంతా.

ఒకపాలి ఏసవుల్లో మనూరు బాగోతం వొచ్చింది. వాళ్ళ పాటలు, డేన్సులు, జిగేలుమనే బట్టలు నాకు నచ్చినాయి. ఇంట్లో కూడా సెప్పకుండా అల్లవెంట ఎల్లిపోనాను. దేశాలు తిరిగినాను. ఏసాలు కట్టినాను. పాటలు పాడినా. నాతో ఏసం కట్టే ఓ గుంతపాపతో నేస్తం కలిసింది. అలా అల్ల గుంటను లేపుకొచ్చి అన్నంటల్లా తిరిగి తిరిగి సివరకు మనూరు చేరినాను. నాను సచ్చినానో, బతికి ఉన్నానో, ఎన్నంట ఎల్లిపోనానో తెలియక ఓ ఏడు పేడ్చి మా వాల్లు నన్ను మర్సిపోనారు. ఆ గుంటతో నానొచ్చేసరికి - తిరిగొచ్చినందుకు సంతోసించినా కులం సెడినందుకు ఎలిపెట్టినారు. కోవిల్లోకి రానిచ్చినార కాదు. నాకేటి మంత్రాలా? పూజలా? ఏటి రావు కాబట్టి నానుకోవిల కాసెల్లలేదు. నాకు తెలిసిన ఇద్దే ఏసాలు కట్టడం గాబట్టి నలుగురు గుంటల్ని సేరదీసి బాగోతం కట్టి ఉర్లంట తిరగీసి బతికేసినాను. ఆ బాగోతాలకి కాలం సెల్లిపోతే మా సిన్నయ్య కొడుకు నాను మిగిలిపోనాం. ఆ ఏసాలతో ఊరు మీన బడి కానీ పరక దండుకొని కాలచ్చేపం సేసేసినాం. ఇప్పుడు మరా ఓపిక నేక ఇదో ఇలాగయిపోనాను" శూన్యంలోకి చూస్తూ చెప్పుకుపోతున్నాడు తాత.

"ఈ వయసులో ఇంకా ఎందుకిలా తిరుగుతావు? కసింత తిని నీడపట్టున కూర్చుని కృష్ణా రామా అనుకోక" యధాపలంగా అనేసాను. తరువాత ఎంతో విచారించాను. 'ఎందుకిలా మాట్లాడానా'? అని. కానీ అప్పటికే జరగవలసిన అనర్ధం జరిగిపోయింది. నా మాటలు చురకత్తులై తాత గుండెల్ని చీల్చేసాయి.

చిగురుటాకులా కంపించాడు తాత. ఊట చెలమలే అయ్యాయి కళ్ళు. గొంతులో సుడులు తిరిగింది దుఃఖం. ఎగిసిపడుతున్నాయి ఎండిన గుండెలు. తలను గుండెలకు ఆన్చి తనను తాను కంట్రోల్ చేసుకొంటున్నాడు తాత.

"నాయనా! కొన్ని కష్టజీవి పుట్టుకలు అలా ఎల్లిపోవలసిందే. పుడకల్లో కాలిపోయినప్పుడే ఆటికి విశ్రాంతి. కర్మాన్నెవ్వుడు తప్పించనేడు కదా. నా కర్మమిలా రాసి పెట్టి ఉంది. నా జల్మం ఇలా సాగిపోతోంది.

ఏ మూర్తాన పుట్టునానోగాని తండ్రిని తినేసినాను. కూలేసేసిందో - నాలేసేసిందో ఎన్ని ఇడుములు పడిందో నా తల్లి నన్ను పెంచడానికి. గాలోటంగానే పెరగేసినాను. ఆ ఆటలు, ఆ పాటు, ఆ తిరుగుళ్లు బతుకంతా అలాగే సాగిపోయేది. ఒక్క కొడుకు ఆడికేటి నాను నోపం సెయ్యనేదు. నాను తిన్నా తినకపోయినా ఆడికి పాలు, బువ్వా పెట్టినాను. ఆడు నానాగయిపోకూడదని పట్టాయుడి మేష్ట్రకాడికి సదువు కెట్టినాను. కొడుకన్నోడు సివరి దశలో సూసుకొంతాడనే కదా ఆస. నా కొడుకు అజ్జాడబడిలో పదోతరగతి సదివినాడు. టైలరింగు పని నేర్సినాడు. మెసను తిప్పి బట్టలు, పాతు కుట్టి పైసా పరక సంపాయించడం ప్రారంభించినాడు.

అంతా బాగానే ఉంది - కాలమంతా అలాగే గడిసిపోద్దనుకొన్నాడు. ఆడికి పెళ్లి చేసినాను. ఇద్దరు పిల్లల్ని కన్నాడు. ఆడిబతుకాడు బతికేత్తాడు. నా దినమిలా దిబ్బదీరిపోద్దని తలపోసినాను. ముండ బగమంతుడికి నా నేటి అపకారం చేసినాను కొడకా? నా కన్యాయం సేసినాడు బగమంతుడు. కలరా వొచ్చి నెట్టంత కొడుకు బుగ్గిల కలిసిపోనాడు. పిల్లల్ని సూసుకొంటు అత్తమామల్ని కనిపెట్టుకొంటు కూలికో నాలికో ఎల్తు ఆ ముండదాయి రెండు సంవత్సరాలు డేకెరింది. దానికేటి పోయేకాలమొచ్చిందో కాని, ఆ పెక్కురోల్లని ఒగ్గేసి మరో మొగుడి కెల్లి పోయాది. అద ఆగుంటలిద్దరు నా కాల్లకి సుట్టుకున్నారు. ఇనబడితే కనబడదు - కనబడితే ఇనబడదు నాగుంది ముసిల్దాయి ఏదో ఉడికించి పడేత్తంది.

నాయినా బతికనన్నాల్లు నాకీ యాతన తప్పదు కదా. సత్తే ఎవుడెలా పోతాడో అక్కర్నేదుగాని"

లోలోపల అణుచుకొంటున్న గుండెకోతను తన నోటంట చెప్పుకోవడం ఎంత దుర్భరం. నా అనాలోచితమైన మాట ఎంత వేదనను కలుగజేసింది. ఏమనాలో తెలియక తలపట్టుకొని కుర్చీలో అలాగే చేరబడ్డాను.

సూర్యుడు పడమటి కొండలవైపు జారి పోతున్నాడు. రెక్కల సాము చేసిన పక్షులు గూళ్ళకు మళ్ళుతున్నాయి. పశువులు ఇంటిమొకం పట్టాయి. గోర్జిలోంచి దుమ్ము రేగుతోంది. నూర్పుగొడ్లను కళ్లంలో వారగా విప్పారు. ఎడ్లను కుడితికి తోలతున్నాడు. మెందోడు. కొందరు రేకుపడుగు దులుపుతున్నారు. గంగన్న పడుగునుండి తోడిన గడ్డిని గడ్డి మేటుపై విసురుతున్నాడు.

"బాబూ మని నేను ఎల్లోత్తాను. సిత్తం సెలవిప్పించండి. సీకటి పడితే మరి నాకు కనిపించదు" తాత లేచాడు.

"గింజలలికిరిలో నాలుగు కల్లాలు తిరిగితే నాలుగ్గింజలు దొరికితే నెల్లాల్ల బత్తెం. ఏటి సేత్తాం మహారాజా. బుగ్గయే వరకు ఈ బతుకలా ఎల్లిపోవలసిందే" కర్రతో తాటించుకొంటూ తాత వెళ్ళిపోతున్నాడు.

ఎవరో గుండెల్ని నొక్కుతున్న అనుభూతి. మనిషి దరిద్రానికి తోడు వృద్ధాప్యం తోడయితే ఎంత దుర్భరం.

జనాలు లేకుండా బతికే కాలం ఎప్పుడైనా వస్తుందా? పిల్లలు స్వేచ్చగా ఆడుకొంటూ, యువత స్వతంత్రంగా శ్రమించి కూడబెడుతూ, వృద్ధులు బోసినవ్వులు నవ్వుతూ విశ్రాంతి పొందే రోజు - కలగానైనా కనిపిస్తే ఎంత బాగుండును. అటువంటి కలగూడా కనడం నాకు చేతగాదేమో!

దూరమవుతున్న తాత కంటికి మసకగా కనిపిస్తున్నాను. ఏదో విభ్రాంతి హృదయాన్ని పొడిచినట్లనిపించింది. జేబులోంచి పర్సు తీశాను. పదిరూపాయల నోట్లు మడిచి ఉన్నాయి. నా మధ్య తరగతి ఈవిని ప్రకటిస్తూ రెండో మూడో చేతికి వచ్చాయి. పరుగు పరుగున వెళ్ళి తాత చేతిలో కుక్కాను.

తాత కళ్ళల్లో కొట్టొచ్చినట్టు కనిపించే సంతృప్తి.

[sri7869]

Good story

[k3vv3]

 ప్రాప్తం - మాలతి నిడదవోలు
 

నూకాలుకు ఉత్తరం వచ్చింది. అదెక్కడి నుంచో దానికి తెలుసు, కానీ అందులో ఏముందో తెలుసుకోవాలి. మేడమీద గదిలో అమ్మాయి ఒక్కత్తే ఉంటే సమయం చూసుకుని నూకాలు చీపురు తీసుకుని అక్కడికి వెళ్ళింది.

"నీకో వందమార్లు చెప్పేను అలా చీపురు కట్ట పుచ్చుకుని నా మీదకి దండెత్తొద్దని. నేను లేనప్పుడొచ్చి తుడిచి వెళ్లిపోలేవూ?" కసురుకుందా అమ్మాయి.

నూకాలుకు అమ్మాయిగారి కసుర్లూ, విసుర్లూ అలవాటే. అందుకే అది "పోన్లెండమ్మా. రేపట్నుంచి అలాగే మీర్లేనప్పుడు తుడిసేసెల్లిపోతాను" అంది కుర్చీ, బెంచీ, మంచం అటూ ఇటూ లాగేస్తూ, పనిమంతురాలైన ఇల్లాలి ఒడుపుతో.

"నీ మొహం కాదూ, రోజూ యలాగే అంటావు" అంది అమ్మాయి కోపంగా. "ఆ కుర్చీ యిటువేపు వెయ్యి. ఎక్కడి వక్కడ ఉండవు కదా!"

అమ్మాయికి అందుకే కోపం. నూకాలు గది తుడవడాని కొచ్చిందంటే అది వెళ్ళే వేళకు దక్షయజ్ఞ వాటికలా చేసిపెడుతుంది.

"అమ్మాయ్ గోరూ!" - మొహం అంతా నిండుగా నవ్వుతూ "ఇది సదివి సెప్పరూ?" అంది కొంగు ముడి విప్పుతూ.

"ఏవిటిది?"

ఉసిరికాయంత కొంగుముడి జాగ్రత్తగా విప్పి ఉండగా అయిపోయిన కార్డు అమ్మాయి చేతిలో పెట్టింది.

"అఘోరించినట్టే ఉంది. దీనికేవైనా ఆకారపూ, అర్ధపూ ఉంచేవా?" అందాఅమ్మాయి ఆ కార్డు ఉండ విప్పి సాపు చెయ్యడానికి ప్రయత్నిస్తూ.

నూకాలు నాలుక్కొరుక్కుంది.

"తొమ్మిదో తారీఖు సింహాద్రి యింటికొస్తున్నాడుట. రెండు రోజులుంటాడట."

"తొమ్మిదా?" అంది నూకాలు ఒక నిమిషం ఆలోచించి.

"ఊ."

"ఏవోరవైందండీ?"

"సోమవారం."

"సోంవారవా? ఇయాల సుక్కురోరం గదండీ. సుక్కురోరం, శనివోరం, ఆదోరం. మూడ్రోలులున్నాయన్నమాట మధ్షిని" అంది నూకాలు లెక్క పెట్టుకుంటూ, బుగ్గన చూపుడు వేలుంచి.

చెక్కిన రాతిబొమ్మలా ఉంటుంది అనుకుంది అమ్మాయి దాన్ని చూసి.

"రెండేళ్ళయింది వాడు మిలిటరీలో చేరిపోయి. రెండేళ్ళు ఉన్నదానిని మూడు రోజులు ఉండలేవుటే?" అంది అమ్మాయి నవ్వి.

ఆ అమ్మాయి నవ్వితే బాగుంటుంది, రాణీలా గుంటుంది అనుకుంది నూకాలు. "ఎన్ని గంటలకి వస్తారండీ?" అంది మాట మార్చి.

"సాయంత్రం మెయిల్లో. స్టేషన్ కి వెళ్తావా?"

"ఎందుకండీ అడికేటి యిల్లు తెల్దనా? నేకపోతే టేపిసుకాడికొచ్చినోడు యింటికి రాడనా?" అంది నూకాలు మొహం పక్కకు తిప్పుకుని ముసి ముసి నవ్వులు నవ్వుకుంటూ. అబ్బాయిగారు అదెక్కడుందో విమానంలో వచ్చినప్పుడు స్నేహితురాళ్ళకు కాఫీ ఇప్పించడం, అమ్మాయి గారు బొంబాయి వెళ్ళడం దానికి తెలుసు.

అమ్మాయిక్కోపం వచ్చింది. "కబుర్లు కట్టిపెట్టి పని చూసుకో. వేగిరం వెళ్ళు, ఫో" అంది.

నూకాలు నిప్పులమీద నడుస్తున్నట్టు పరుగెడుతూ ఇల్లు చేరింది, వీధి కొననుంచే "అత్తా!... అత్తా!..." అని కేకలేస్తూ.

ఎల్లమ్మ నులక మంచమ్మీద పడుకుని కునుకుతూంది. ఎల్లమ్మ పని చెయ్యదు. అది పెద్ద మేస్త్రీ భార్య. మిలిట్రీలో ఉద్యోగం కొడుక్కు. "నా నెందుకు పని సెయ్యాలా?" అంటుంది దర్జాగా.

"అత్తా! నీ కొడుకొస్తాడట" అంది నూకాలు పొంగిపోతూ.

"నిజవే? ఎప్పుడు ఎప్పుడొస్తాడు? ఎప్పు..." ముసలిదాని ఆనందానికి హద్దుల్లేవు.

[k3vv3]

"సోవారం. సోవారం వొస్తాడంట. ఇంకా మూడ్రోజులుంది.."

ఎల్లమ్మ గబా గబా అవతలికి వెళ్ళిపోయింది ఎమర్జెన్సీ న్యూస్ బులిటెన్ లో ప్రసారం చెయ్యడానికీ వార్త. నూకా లొక్కర్తీ మిగిలిపోయింది ఆ చుట్టు గుడిసెలో.

"రెండేళ్ళమట్టీ నా నొక్కదాన్నే గందా!' అనుకుంది ఆలోచనగా. సోంవారం వస్తాడట, అమ్మగారు పండుక్కిచ్చిన చిలకాకు పచ్చ కోకున్నాది. అమ్మాయిగారు కుట్టు సరిగ్గా లేదని యిచ్చేసిన ఎర్ర జాకట్టున్నాది. పచ్చకొక కట్టుకుని ఎర్ర జాకిట్టు యేసుకుంటే "సిలకనాగున్నావే" అన్నా డోపాలి. ఆడి మనసుకి నచ్చినట్టు సెయ్యాల. రెండు రోజులే ఉంటాడంట. ఆ రెండ్రోజులు సేసినయి మల్లీ సెలవొచ్చీ వరకూ గేపకం ఉండాల. అమ్మగార్ని జీతంలో యిరగ్గోసుకోమని బతివలాడితే ఓ రూపాయిత్తారు. సెజ్జ బూర్లోండుడా. సెజ్జ బూర్లంటే పడిసత్తాడు. రావుడు గోరి అప్పమ్మ నడగాల ఓ పోటేసి పెట్టమని. రొండు రోకర్లాడితే గాని నలిగి సావవ్...

"అట్టా సూత్తుండిపోయినావేటి? నీ ల్లొట్రా" అని ఎల్లమ్మ అరిచేవరకు నూకాలు ఈ లోకంలో లేదు. ఉలిక్కిపడి బిందె తీసుకుని వీధి కొళాయివేపు నడిచింది. ఎల్లమ్మ చేసిన ప్రసారం అందరికీ అందిందేమో దారి పొడుగునా అందరూ అడుగుతూనే ఉన్నారు. "సివాద్రి వొస్తాడంట?" అని. నూకాలు గంగ డోలులా తలూపుతూనే ఉంది. దానికి నోట మాట రావడంలేదు!

వస్తుం దొస్తుందనుకున్న సోమవారం రానే వచ్చింది. నూకాలు, ఎల్లమ్మా నూర్పిళ్ళప్పుడు చేసేంత హడావిడి చేస్తున్నారు. ఆదివారం సంతలో సజ్జలూ, బెల్లం కొనుక్కొచ్చింది నూకాలు అమ్మగారి దగ్గర అప్పు పుచ్చుకుని.

"ముంతలో మూడు రూపాయలు దాచినాను. సన్నబియ్యంవొట్రా. నా కొడుకు ఆ దబ్బనాల్లాటి బియ్యం తిన్నేడు" అంది ఎల్లమ్మ.

"మరే! మిలట్రీలో ఆడికి సన్నబియ్యం కూడూ ఆవుపాలు యేసి యెడతారు?" అంది నూకాలు ఎత్తిపొడుపుగా.

"నీ పెడసంర బుద్ధి ఆడొచ్చే అణచాల" అంది ఎల్లమ్మ కసిగా.

"రానీ" అంది నూకాలు. అంతలోనే ఎదలో ముల్లయి తగిలింది. ఏదో. "రానీ... రానీ..." అంది మెల్లిగా తనలో తాను గొణుక్కుంటున్నట్టు.

"సువ్వీ సువ్వీ పోటెత్తే ఏనాటికి నలిగేను! యెయ్ దబదబ నాలుగు పోట్లు" కసురుకుంది. అప్పమ్మ, వీదివేపు దృష్టి ఉంచి రోకలాడిస్తున్న నూకాల్ని.

"అదిగాదే ఆడొచ్చినట్టుంటేనూ..." అంది నూకాలు క్షమార్పణ చెప్పుకుంటూ.

"తోటకూరగాదూ! సాయంతరేల బండికి మజ్జానవే వచ్చేసినట్టుందా?" అరిచింది అప్పమ్మ.

నూకాలు ఊపిరి తెచ్చుకుని "ఊస్... ఉస్" అంటూ పోటెయ్య సాగింది, ఒక్కొక్క పోటూ సోల్జర్ బూటులా వినిపిస్తుంటే. లోపల ఎల్లమ్మ పొయ్యిరాజేసి మూకుడు పొయ్యిమీద పెట్టింది. నూకాలికి జ్ఞానం తెలిసేక అత్తని పొయ్యిదగ్గర చూడడం దానికిదే మొదలు 'మరి కొడుకు...' అనుకుంది. ఈ పాటి అదృష్టానికి మావెప్పుడూ నోచుకోలేదు మరి. దానికి సన్నగా నవ్వొచ్చింది.

"నువ్వలా ముసి ముసి నవ్లు నవ్ కుంటూ కూసో. నే పోతా" అంది అప్పమ్మ అస్త్ర సన్యాసం చేస్తూ.

"నేదులే. రా, రా. రెండు పోట్లేస్తే అయి పోతది" అంది వెనక్కుంచిన బెల్లపుముక్క కూడా పడేస్తూ. మూరెలపిండి అత్త కిచ్చేసి మళ్లీ చిటపట లాడేరు - "ఇంకా ఒంటిగంటేనా కాలేదు. అంట్లు తోమేసి వెళ్ళిపోతే మళ్ళీ కాఫీ గిన్నెలుండిపోవూ? అవి నేను కూచుని కడుక్కోనా?" అంటూ.

నూకాలు వరిదీన వదినయై నిలుచుండి పోయింది. "కాదమ్మగోరూ! ఇంటికాడ సిన్న పనుంది యియాల" అంది.

"ఇవాళ సింహాద్రి వస్తాడమ్మా" అంది వాళ్లమ్మాయి, ఆ ఒక్క ముక్కతోనూ పూర్వాపరాలు విశదం చేస్తూ,

"సరేలే. ఏదో వేళప్పుడొచ్చి ఆ కాఫీ గిన్నెలు కడిగేసి పో" అందావిడ దయదలిచి.

నూకాలు సంతోషంగా "సరేనండి" అనేసి మళ్లీ పావుగంటలో ఇంటిదారి పట్టింది. సగం దారి వెళ్లేసరికి దానికి జ్ఞాపకం వచ్చిందేమో మళ్లీ వెనక్కొచ్చింది.

"అమ్మాయ్ గారూ!" అంది తలుపు చాటు నుంచి.

చదువుకుంటున్న అమ్మాయిగారు తలెత్తి చూశారు, "ఏం?" అని.

"రొండు సంపెంగ పూలు కోస్కుంటానండి" అంది ఆశగా. అమ్మాయి చిరాకు ప్రదర్శించింది. "నీ కెప్పుడూ నా సంపెంగ చెట్టుమీదే కళ్ళు. కావలిస్తే కొనుక్కోకూడదూ?"

[sri7869]

Nice story

[k3vv3]

"ఒక్కరోజేనండి. బజార్లో ఐతే వోడిపోయుంటాయండి" అంది దీనంగా.

"సరేలే" అంటూ తను పొద్దున్నే కోసి సాయంత్రం పెట్టుకోడానికని దాచుకున్న దండ దీని మీదికి విసిరింది. నూకాలు మురిసిపోతూ ఆ దండ అందుకుని మళ్ళీ ఇంటివేపు పరుగు పెట్టింది. దాని మనసు ఇవాళ దాట్ల గుర్రంలా ఉరకలు పెడుతూంది.

ఇంటిదగ్గర చాలామటుకు ఎల్లమ్మ వంట పూర్తి చేసింది. కాని నూకాలుకు సంతృప్తి కలగలేదు. మళ్ళీ మళ్ళీ చూడసాగింది, ఒక్కొక్కటే, అరకోడి కూర చేసింది. చేపలపులుసు చేసింది. అమ్మగారు రెండు రోజుల క్రిందట ఇచ్చిన ఊరగాయ ముక్క జాగ్రత్తగా దాచిపెట్టింది. సన్నబియ్యం అన్నం మల్లెపూవ్వులా వార్చింది.

'మూడు రోజులు రెయిల్లోనే అవుతాదంట. ఎప్పుడు తిని ఉంటాడో? రెయిల్లో ఏటి దొరుకుతాది. సాంబారు అన్నం పొట్లాలు అల్లే కలిపి కడతారంట. శి. నేకపోతే కారేజీ పుచ్చుకుంటే రూపాయీ ముఫ్ఫైయైదు పైసలు పుచ్చుకుని రొండు మెతుకులెడతారట' అని బాధ పడింది. 'పోనీ, ఇంకేదేనా చేదునా?' అని మనసు పీకింది. దండు బజారులో ఓ బేడ బంగాళాదుంపలు తీసుకొచ్చి వేపుడు చేస్తేనో? అని మనసు ఉవ్విళ్ళూరింది. చూరులో పెట్టిన డబ్బీలోంచి ఓ బేడ తీసుకుని, "నే నిప్పుడే వొస్తా. వొంట సూత్తుండు" అంటూ అత్తకు పురమాయించి నూకాలు దండు బజారువేపు మాయమైంది.

"ఎక్కడికే యిప్పుడు?" అంటున్న ఎల్లమ్మ మాటకు అది జవాబు చెప్పనేలేదు.

పది నిమిషాల్లో నూకాలు బజార్నుంచి బంగాళాదుంపలు తేవడం, కూర చెయ్యడం అన్నీ ముగించింది. పెద్దాసుపత్రి గంట స్తంభంలో మూడు చూపించేవేళకు కనీసం ఆరు మార్లైనా వీధి చివరిదాకా వెళ్లి వచ్చి వుంటుంది. రైళ్ళు రోజూ ఆలస్యంగా వస్తాయిగదా, ఒక్కరోజు ఓ గంటముందు రాకూడదూ అనిపించింది. కాలు కాలిన పిల్లిలా అది రంగులరాట్నం తిరుగుతుంటే ఎల్లమ్మ నవ్వుకుంది. "యీది సివర్దాకా వొచ్చినోడు యింటికి రాడంటే? అట్టా తిరుగుతున్నావ్?" అంది.

నూకాలు కోపోద... తంచేత మాటాడలేదు. మళ్ళీ వీధి చివరిదాకా వెళ్లి అక్కడున్న రిక్షావాణ్ణి అడిగింది - "అన్నా, మేలుబండి యింకా రానేదా?" అని.

"నేదప్పా! గంటన్నర నేనంట" అన్నాడు రిక్షావాడు దిక్కులు చూస్తూ.

"శి. ఎదవ బల్లు"లని తిట్టుకుంది కసిగా. గంటన్నర తరవాత అదే చోట మరో రిక్షావాడు మేలుబండి వచ్చి వెళ్ళిపోయిందని చెప్పాడు నూకాలికి. సింహాద్రి వచ్చిన జాడ మటుకు లేదు.

మేనకోడల్ని వేళా కోళం చేసిన ఎల్లమ్మ కూడా కొడుక్కోసం వీధి చివరిదాకా వెళ్లి చూసి రాకుండా ఉండలేకపోయింది. ఉస్సురనుకుంటూ ఎందుకు రాలేదో ఊహించడానికి ప్రయత్నిస్తూ గుడిసె ప్రవేశించిన వాళ్ళిద్దరికీ ఓర ఒంపుగా ఉన్న తడిక తోసుకుని లోపలికి వెళ్లి సుష్టుగా విందు ఆరగించి వస్తున్న ఓ గ్రామసింహం ఎదురైంది. నూకాలికి గానీ, ఎల్లమ్మకి గానీ ఆ ఊర కుక్కను కొట్టాలనిపించలేదు. తడిగుడ్డలో చుట్టిన సంపెంగపూవులు వాడిపోయి మొహం నేలవేసేయి. నూకాలు కొత్త చీరె నలిగిపోయింది.

మర్నాడు దాని మొహం చూసి, "రాలే దేమిటే?" అంది ఇంటి వాళ్ళమ్మాయి.

"నేదండీ" అంది నూకాలు నిరాషయంగా. ఆ రోజు కూడా మధ్యాహనం ఊరకుక్క విందు కొచ్చింది గుడిసెకు. తన కోసం కాచుకొన్న గంజి దానికి పోసి చూస్తూ కూచుండిపోయింది నూకాలు.

ఆ రాత్రి ఎవరో పిలిచినట్టయి ఉలిక్కిపడి లేచింది. నూకాలు. "ఎవరే?" అంది ఆ పిలుపుకే మేల్కొన్న ఎల్లమ్మ.

"ఎవురది?" అంది నూకాలు అత్తమాట యాత్రికంగా ప్రతిధ్వనిస్తూ.

"నే నేనే" అన్నాడు సింహాద్రి లోపలికొస్తూ.

"వుప్పుడేడ్నుంచి? ఇంత రేత్తిరి?" అంది నూకాలు ప్రమత్తురాలై. అప్పుడు రాత్రి రెండున్నర అయింది.

సింహాద్రి ఎల్లమ్మ మంచం దండె మీద చూచుని బూట్లు విప్పుతూ, "పాసింజర్లో వొచ్చినా. లేటయింది. ఎదవ బండి. నాటుబండి నయం దానికన్నా" అన్నాడు.

"అవ్ తే నిన్న నెందు కొచ్చినావు కావు?" అనడిగింది ఎల్లమ్మ, అంతవరకు ఆనందాతిరేకం చేత మూగవోయిన మనసు మెల్లిగా తేరుకోగా.

"నిన్నే వచ్చినా. అనకాపల్లికాడ మావోడే ఓడు దిగాడు. ఆడితో నన్నూ దింపాడు. 'ఒద్దురా! తరువాత వొస్తా' అంటే యింటేనా?" అన్నాడు తనకు అంతటి ఉదాత్తుడైన స్నేహితుడు దొరికినందుకు కించిత్ గర్వం వెలిబుచ్చుతూ.

మర్నాడు పొద్దున్న పనిలోకి వెళ్ళబోతున్న నూకాల్ని ఆపి "మా సెడ్డ ఆకలేసేస్తుంది. తినడానికిటేనా పెట్టెల్లు. ఏ మజ్జాన్నం వొస్తావో?" అన్నాడు సింహాద్రి.

నూకాలు నిస్సహాయంగా చూసి పొయ్యి వెలిగించింది. నూకాలు గంజి కాచి ఉప్పేసి సింహాద్రి కందిస్తుంటే దాని కళ్ళ నీళ్లు తిరిగేయి.

"నిన్న నువ్వొస్తావని ఏటేటో సేసింది. నువ్ రానేలేదు" అంది ఎల్లమ్మ.

"ఏటిస్తే ఎటుండే, అంతా నీ సేతిలో ఉందిగానీ" అన్నాడు నూకాల్తో మెల్లిగా.

"నీ మొకంలే" అన్న నూకాలు మాటలో తీవ్రతకు సింహాద్రి త్రుళ్ళిపడ్డాడు. వాడిది మిలిటరీ డిసిప్లిన్.

'కమనీయ భూమి భాగములు లేవెపడి యుండుటకు దూది పరుపులేల' అని పోతన్నగారు చెప్పారని వాడికి తెలీదు. కాని వాడి అభిప్రాయం అదే!

***

[sri7869]

Good story