విప్లవ ఉగాది

[k3vv3]

"ఇంకేం కావాలి? చిన్నప్పుడు ఎకరాల విస్తీర్ణంలో మామిడితోటలో ఆడుకున్న నా కొడుకు, ఈరోజున ఎక్కి తెంపడానికి చెట్లు ఎక్కడ ఉన్నాయమ్మా, మామిడి ఆకులు కొనుక్కుని వచ్చానమ్మా అని చెప్తున్నాడు. అసలు యి పరిస్థితి మనకి ఎందుకు వచ్చింది? అదే మన ఊర్లో ఉండి ఉంటే, చక్కగా ఉగాది ముందు రోజు సాయంత్రం ఊరంతా రామమందిరం దగ్గర చేరి పంచాంగాలు వినేవాళ్ళం. పురోహితుడు సంవత్సరంలో పడే వర్షాలు, ఎవరెవరికి ఎన్ని సున్నాలు ఉన్నాయో, ఇంకా చాలా విషయాలు చెప్పేవారు.




ఉగాది రోజు తెల్లవారుజామున లేచి, కొత్త బట్టలు వేసుకుని, కొత్త నాగలి కట్టి, ఎద్దులకి మెడలో కట్టిన గంటలు ఘల్లుఘల్లులాడించుకుంటూ వెళ్లి, పొలంలో నేలతల్లికి మొక్కి, దుక్కి దున్నేసి, మన మామిడితోట మీదుగా వచ్చేదారిలో మామిడికాయలు, చిగురాకులు, వేపపువ్వులు, పనసకాయలు, అరటిపువ్వు, అరిటాకులు తీసుకొచ్చేవాళ్ళు. మీకోసం మేం యింటిదగ్గర పసుపు, కుంకుమ, అక్షింతలతో ఎదురుచూసేవాళ్ళం. మన దగ్గర ఉన్నది, పదిమందికి పంచుకుని, అందరం ఉగాది పచ్చడి చేసుకుని తినేవాళ్ళం. తోటల్లో పెద్ద పెద్ద చెట్లకి తాళ్లతో ఉయ్యాలలు కట్టి, చిన్నాపెద్దా, ఆడామగా తేడా లేకుండా సంతోషంగా ఉయ్యాలలు ఊగుతూ, పండుగ చేసుకునేవాళ్లం. ఇది ఉగాది అంటే, మరి యిప్పుడు ఏలా ఉంది?" అని ఉద్వేగంగా భారతమ్మ చెప్తుంటే ముగ్గురికి ఒకసారి పాత రోజులు కన్నుల్లో మెదిలాయి.



“నేను వద్దు వద్దు అని ఎంత మొత్తుకున్నా వినకుండా, మన వూరి నుండి యిక్కడికి మారిపోదామన్నారు. వూరిలో మన యింటికి మామిడికాయలు అడగడానికి వచ్చిన వాళ్లతోనే సగం ఉగాది గడిచిపోయేది! వద్దు మొర్రో అని ఎంత నెత్తినోరు కొట్టుకుని చెప్పినా, వినకుండా ఒక్క చెట్టు కుడా మిగల్చకుండా మామిడితోట కొట్టేశారు. పోనీ, ఈ ఉగాదికైనా మన ఊరు వెళ్లి, అక్కడ చేసుకుందామని చెప్తుంటే, యి తండ్రి కొడుకులకి ఉలుకులేదు. పలుకులేదు. ఇప్పుడు మీకు ఉగాది పచ్చడి కావాలా?" అని లోపల ఉన్నదంతా చెప్పేసింది భారతమ్మ. అందరూ అప్పటి పరిస్థితులు, జ్ఞాపకాలను గుర్తు చేసుకుంటూ కాసేపు మౌనంగా ఉండిపోయారు.



 సూర్యప్రకాశరావు మౌనం నుంచి తేరుకుని "భారతి! నీకు గుర్తుందో లేదో, నేను నీకో మాట యిచ్చాను. మనం ఎన్ని చెట్లు కొట్టించాల్సి వచ్చిందో, అంత కన్నా ఎక్కువ మొక్కలు తీసుకుని నాటుదామన్నాను. ఆ మాట ప్రకారం, ఈరోజు సాయంత్రమే వెళ్లి, మామిడి మొక్కలు కొంటాం. ఎక్కడ కొట్టేశామో, అక్కడే నాటుతాం. నువ్వు ఏమంటావు బావా!" అని గబగబా చొక్కా తొడుక్కుని మొక్కలు కొనడానికి నర్సరీకి వెళ్లడానికి బయలుదేరుతూ అన్నాడు.



ప్రసాద్ ఉత్సాహంగా "శుభస్య శీఘ్రం! నువ్వు మాట యిచ్చావంటే, అది సగం పని అయిపోయినట్టే! పదా యిప్పుడే వెళ్దాం! ఇప్పుడు నాటితే, వెంటనే కాకపోయినా, వచ్చే రెండు, మూడు సంవత్సరాలకైనా కాయలైనా తినొచ్చు. ఉగాది రోజున వేసే యి మొక్కలు ఉగాది తోటగా మారి మళ్లీ పూర్వవైభవం రావాలి! చెల్లెమ్మ చెప్పినట్టుగా తరువాత తరాలకు మన తెలుగు సంస్కృతి, సాంప్రదాయాలు తెలియకుండా పోతున్నాయి. ఏ ప్రాంతంలోనైనా ఉండే సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలు వారు మాట్లాడే మాతృభాషతో ముడిపడి ఉంటాయి. మనమందరం మన తల్లి లాంటి తెలుగు భాషని పక్కన పెట్టేస్తే, యింకా పండుగలు ఎలా జరుపుకోవాలో ఎలా తెలుస్తుంది. ఈతరం పిల్లల దౌర్భాగ్యం ఏంటో మరి, వాళ్లకి పండుగ అంటే తెలియదు. జాతర అంటే అర్ధం కాదు. సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలు గురించి యింకా చెప్పనక్కర్లేదు.



పిల్లల్ని అలా తయారుచేస్తున్నారు యితరం తల్లిదండ్రులు. అవన్నీ పిల్లలకి చెప్పాలంటే, తెలిసినవాళ్లు టైం లేదంటారు. తెలియనివాళ్లు అవసరం లేదంటారు. మొత్తానికి ఒక జాతిని నాశనం చేసేస్తున్నారు! మనది కాని ఆంగ్ల సంవత్సరాది జరుపుకోవడానికి డిసెంబర్ 31 అర్ధరాత్రి పన్నెండు వరకు పడుకోకుండా ఉండి, కేకులు కోసుకుని, పడుకున్నవాళ్లకి ఫోన్ చేసి నిద్ర లేపేసి, శుభాకాంక్షలు నేను ముందు చెప్పానంటే, నేను ముందు చెప్పానని పోటీ పడతారు. మరి తెలుగు సంవత్సరాది ఉగాది రోజు తెల్లవారుజామున లేచి పండుగ జరుపుకోవడానికి, ఆ ఇంట్రెస్ట్ ఉండదు ఏంటో! మన మూలాలు మనమే మరిచిపోతే ఎలాగా! నిజం బావ! యి వైఖరి యిలా కొనసాగితే, భవిష్యత్తు తరం ఏమైపోతుందో అని ఊహించుకుంటేనే, భయమేస్తోంది. అందుకే, మెల్లమెల్లగా పూర్వవైభవం మళ్లీ తీసుకురావడానికి, ఏదో ఉడతాభక్తిగా నా వంతుగా నేను మా తెలుగుతల్లి కళా సాంస్కృతిక సంస్థ తరఫున సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలు తెలియాల్సిన సందర్బాల్లో అవగాహన సదస్సులు నిర్వహిస్తున్నాం.



మళ్లీ, పిలిచి సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలు గురించి ఉపన్యాసాలు యిస్తామంటే, ఎవరు రారు. అందుకు ముగ్గులు, కవితలు, కథలు, పాటలు, నాట్య ప్రదర్శన పోటీలు పెట్టాలి. అలా యిసారి పెట్టిన పోటీల్లో గెలుపొందిన విజేతలకు ఈరోజు సాయంత్రం బహుమతులు ప్రదానం చెయ్యాలి. చెల్లెమ్మ చేతి ఉగాది పచ్చడి తినేసి వెళ్దామని వచ్చాను. తినడానికి ఉగాది పచ్చడి లేకపోయినా, ఉగాది రోజున మన మంచి అనుభవాలను, చేదు జ్ఞాపకాలను పంచుకున్న యి సందర్భం, ఉగాది పచ్చడి తిన్నంత కమ్మగా అనిపిస్తుంది. మా తెలుగు తల్లి కళా సాంస్కృతిక సంస్థ అధ్వర్యంలో యిరోజు సాయంత్రం జరగబోయే బహుమతుల ప్రదాన కార్యక్రమానికి మీ ముగ్గురు వచ్చి, మీ అనుభవాలు చెప్తే బాగుంటుంది. ఏదో మనకి తెలిసినది తర్వాత తరాలకు మన వంతుగా అందించడానికి ప్రయత్నం చేద్దాం!" అని చెప్పాడు.



తరువాత తరాలకు వారసత్వంగా కుమార్ ఉప్పొంగిన ఉత్సాహంతో “వస్తాం మామయ్య! యిది మా తరాలకు ఎంత అవసరమో, మీరు యిప్పుడు చెప్తుంటే తెలుస్తోంది. మా కుర్ర బ్యాచ్ మొత్తాన్ని తీసుకొస్తాను. మీ వారసుడిగా నేను తరువాత తరాలకు అందించే ప్రయత్నం చేస్తాను! అమ్మ! నువ్వు పచ్చడి తొందరగా చెయ్యమ్మ! మామయ్య, నేను తొందరగా తినేసి బయల్దేరుతాం! ప్రతి సంవత్సరం నీ ఉగాది పచ్చడి తినడానికి వచ్చే అభిమానులు వచ్చే టైం అవుతోంది. తొందరగా చెసేయ్యమ్మ!” అని కార్యసాధకునిలా చెప్పాడు. ముగ్గురి మాటలు వింటూ భవిష్యత్తు మారబోతుందనే ఆనందబాష్పాలు నిండిన కళ్లతో భారతమ్మ ఆనందంగా వంటింట్లోకి వెళ్ళింది. అప్పటికే, అన్ని రకాల రుచులు సిధ్ధంగా ఉంచింది. కుమార్ తీసుకొచ్చిన రెండు మామిడికాయలు తీసి, ముక్కలుగా కోసి, చిటికెలో ఉగాది పచ్చడి చేసి నాలుగు కప్పుల్లో తీసుకొచ్చింది. నలుగురు నవ్వుతూ తిన్నారు.



 "నీ ఉగాది పచ్చడికి అభిమానులు చూడమ్మా! వాట్సాప్ లో తెగ మెసేజ్లు పెట్టేస్తున్నారు. నువ్వు పచ్చడి పంపిస్తావని!!” అని మొబైల్ చూస్తూ నవ్వుతూ అన్నాడు కుమార్. “ఏంటి పంపించేది పచ్చడి! రెండు మామిడికాయలు తొక్కలతో కలిపి గీసి గీసి గీస్తే యి మాత్రం అయ్యింది. నీళ్ళు కలిపి ఉగాది పచ్చడి బదులు ఉగాది పానకంలా యిచ్చేయడమే!” అని భారతమ్మ నిట్టూరుస్తూ అంది. “ఎందుకులేమ్మా! నువ్వు చేసిన ఉగాది పచ్చడి ఫోటోలు తీసి వాట్సాప్ లో పంపించేశాను. తినేస్తారులే!" అని నవ్వుతూ అన్నాడు కుమార్. అందరూ నవ్వారు. 
***